Het glamoureuze leven van mode-icoon Fong Leng: 'Ze bracht kleur in de Nederlandse mode'

Eigenlijk wilde Fong Leng de touwtjes helemaal niet uit handen geven. Dat werd documentairemaker Deborah Faraone Mennella meer dan duidelijk toen ze een film maakte over het mode-icoon. "Zo glamoureus en mysterieus als ze is, zo moest de film ook worden."

De documentaire Diva Fong Leng kwam er, met vele op- en aanmerkingen van de diva zelf, en gaat morgen in première op het Nederlands Film Festival. "Ze heeft zich volop tegen 'haar' film aan bemoeid. Bij het filmen merkte ik dat ze nog steeds niet graag de touwtjes uit handen geeft", vertelt Faraone Mennella.

'Ze haat saaiheid'

"Ze weet precies wat ze wil. Ze is eigenzinnig, ambitieus en anti-burgerlijk. Ze haat saaiheid", vertelt de documentairemaker over haar onderwerp. "Daarom was het moeilijk om bepaalde scènes te mogen filmen. Haar leven moet als een sprookje, een mysterie zijn."

Precies dat maakte haar een icoon in de Nederlandse modewereld. "Tot dan toe domineerde C&A, maar Fong Leng doorbrak taboes. Zij bracht kleur en iets exotisch, iets on-Nederlands in de Nederlandse mode."

Het begin

Fong Leng werd in 1937 in Rotterdam geboren als Carla Maria Fong Leng Tsang, kind van een Nederlandse moeder en Chinese vader. Fong Leng betekent in het Chinees 'zonnebloem'. Ze studeerde fotografie aan de Rotterdamse kunstacademie en fotografeerde en ontwierp daarna kleding voor breifabriek Ross International.

Uiteindelijk kwam ze in de mode terecht en ontketende daar een revolutie. In 1971 opende Fong Leng in de Amsterdamse PC Hooftstraat haar eigen boetiek: Studio Fong Leng. Met een interieur van scheepsmateriaal, samen bedacht met architect Gerard Polman. "De zaterdagmiddagen waren er legendarisch en druk bezocht door bekende Nederlanders. Fong Leng was zelf aanwezig en liet champagne en oesters serveren met live muziek. Het was één groot feest, wat uitstekend paste bij haar glamour-imago."

Vechten om toegang tot de show

Liefhebbers van haar extravagante creaties en feestjes vochten in de jaren 70 om kaartjes voor haar groots opgezette modeshows. Mensen betaalden flink geld om deze te mogen bijwonen. De shows waren echte 'happenings'. Georganiseerd op, voor die tijd, de meest bijzondere locaties, zoals theater Carré, zwembad De Mirandabad, het PSV-stadion of het Van Gogh Museum. Met een belangrijke rol voor Fong Leng zelf. Ze danste als model volop mee.

Belangrijkste aanbidster van Fong Lengs mode was de buitenissige Mathilde Willink, echtgenote van schilder Carel Willink en zelf een levend kunstwerk. Zij droeg uitsluitend 'Fong Lengs'. Een bekend kledingstuk dat ze droeg is de luipaardmantel, vereeuwigd op het schilderij Afscheid van Mathilde uit 1975 door haar echtgenoot. Willink werd in 1977, vanzelfsprekend, begraven in een broekpak van Fong Leng.

Taboes doorbroken

In de documentaire zijn niet eerder vertoonde beelden te zien van de shows van Fong Leng. Van kleurrijke jassen tot theatrale jurken met dierlijke toepassingen, in leer, bont en geplooide zijde.

Faraone Mennella wilde altijd al een documentaire maken over een groot Nederlands icoon. "En voor mij was er maar één: Fong Leng." Eerder maakte ze al een documentaire over tijdgenoot Marte Röling. "Ik ben geïntrigeerd door vrouwen die zo lang doorgaan met creëren en zo oorspronkelijk en zichzelf blijven." Fong Leng heeft de Nederlandse mode internationale allure gegeven, vindt de documentairemaker.

Yoga is oninteressant

En die allure had Fong Leng ook het liefst teruggezien in de hele film. Dat leverde Faraone Mennella soms uitdagingen op. "Ik heb veel moeite moeten doen om bepaalde scènes te mogen filmen. Een yoga-scène vond ze bijvoorbeeld saai en oninteressant. Dat paste volgens haar niet bij haar glamoureuze imago."

Fong Leng kreeg wel wat ze wilde bij de titel van 'haar' documentaire. Voor Diva Fong Leng koos ze zelf. "Ik had een andere titel," vertelt Faraone Mennella, "maar ik heb hem haar cadeau gegeven. Hij past bij haar." De documentaire is gemaakt in samenwerking met Close Up en wordt 28 maart 2020 uitgezonden op NPO2 om 23.05 en wordt herhaald op 3 april om 13.40.

Einde van het label

Op haar hoogtepunt had Fong Leng overal ter wereld filialen waar haar kunstwerken werden verkocht. Maar: zo bleef het niet doorgaan. Haar label ging failliet in 1987. Oorzaak waren haar activiteiten vanaf 1984 voor de Olympische Spelen van 1992, waar Amsterdam kandidaat voor was. Fong Leng werd gevraagd om merchandise te maken, waar ze fors in investeerde. Maar: de Spelen gingen naar Barcelona, en brachten Fong Leng een financiële strop.

Momenteel woont ze alleen in het centrum van Amsterdam. Ze is veel in Italië met haar partner, kunstenares Gerti Bierenbroodspot. Ze is nog steeds actief met het maken van sieraden, enorme wandkleden en het bekleden van meubels, gebruik makend van allerlei mogelijke materialen. In april 2019 kreeg Fong Leng, uit handen van burgemeester Halsema van Amsterdam, een Ridderorde opgespeld.