Bij de Russische parlementsverkiezingen volgende maand zijn geen Europese waarnemers aanwezig. Rusland legt zoveel beperkingen op dat de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) besloten heeft hun waarnemers thuis te houden.
Rusland heeft aangekondigd maar 60 buitenlandse waarnemers bij de komende verkiezingen toe te laten in het hele land. Normaal gesproken zijn dit er 500. Volgens de OVSE maakt dit het onmogelijk om hun werk op een goede en effectieve manier uit te voeren.
'Transparantie valt weg'
Het is de eerste keer sinds de val van de Sovjet-Unie dat er geen buitenlandse waarnemers aanwezig zullen zijn bij de verkiezingen. Het Kremlin wijst naar corona als reden om minder waarnemers toe te laten. Volgens Rusland-kenner Helga Salemon is dit slechts een excuus: "Er zijn bijvoorbeeld helemaal geen strenge inreisbeperkingen voor toeristen. Op deze manier zijn de verkiezingen nog veel fraudegevoeliger dan normaal."
Dat denkt ook Caecilia van Peski, die al 20 jaar waarnemer is bij de OVSE: "Wij bezoeken op één dag zeker tien stemlokalen en controleren daar of aan alle procedures en eisen uit de kieswet wordt voldaan. Die transparantie is heel belangrijk bij verkiezingen, maar die valt in Rusland nu weg."
Geen schijn van eerlijkheid meer
Volgens Salemon houdt Poetin niet langer de schijn van eerlijke verkiezingen op: "Hij is alle schaamte voorbij. Hij weet dat hij het westen kan 'kopen'."
"Dat ziet hij nu ook met de Nord Stream pijplijn. Hij is niet bang voor sancties, want het westen wil toch wel gas kopen van Rusland. Je merkt het ook: waar is de ophef in het westen hierover? Die is er helemaal niet."
Ook Russen dwarsgezeten
En het zijn niet alleen westerse waarnemers die worden belemmerd hun werk goed te doen. Ook de onafhankelijke Russische waarnemersorganisatie Golos wordt dwarsgezeten. "Zij hebben vorige week het stempel van buitenlandse agent gekregen", zegt Salemon.
"De reden daarvoor zou een donatie zijn van een Armeense burger. Als je eenmaal dat stempel krijgt word het je heel moeilijk gemaakt je werk uit te voeren. Je moet aan allerlei juridische verplichtingen voldoen en als je daarin verzaakt dreigt een hoge geldboete of zelfs een gevangenisstraf."
Knarsetandende oppositie
Toch is er in Rusland nauwelijks ophef: "De meeste Russen halen hun schouders hierover op. Poetin herhaalt steeds dezelfde boodschap, namelijk dat elke buitenlandse invloed op de verkiezingen geweerd moet worden."
"Zo komt hij overal mee weg", vertelt Salemon. "En de oppositie kan niet veel meer dan knarsetandend toekijken."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.