Dat de PvdA en GroenLinks samen de verkiezingen ingaan met mogelijk Frans Timmermans als lijsttrekker, doet de partijen goed in de zetelpeiling. De linkse samenwerking krijgt er 7 zetels bij en komt daarmee op 27, ongeveer evenveel zetels als de VVD.
Dat blijkt uit de eerste peiling van EenVandaag en Ipsos na de val van het kabinet-Rutte IV. Het onderzoek is dit weekend gehouden, nadat bekend was geworden dat Frans Timmermans zich kandidaat stelt als lijsttrekker van de gezamenlijke lijst van de PvdA en GroenLinks.
VVD blijft gelijk
De VVD blijft stabiel na het aangekondigde vertrek van Mark Rutte en de voordracht van Dilan Yeşilgöz als nieuwe lijsttrekker, en staat op 28 zetels. Met datzelfde aantal was de partij vorige maand nog onbetwist de grootste. Nu is dat ongeveer gelijk aan PvdA/GroenLinks.
Vlak na deze partijen volgt BBB, die deze maand 24 zetels noteert (+1).
PVV op winst
De PVV maakt het rijtje 'grotere' partijen compleet. De partij van Geert Wilders krijgt er na de val van het kabinet over asiel in één klap 4 zetels bij en staat nu op 19.
Vooral JA21 lijkt hier last van te hebben: die partij had begin dit jaar nog 10 zetels in de peiling maar staat deze maand op 4. Het CDA, dat nog op zoek is naar een nieuwe leider, staat in deze peiling op slechts 6 zetels.
Linkse partijen groeien samen niet
De PvdA/GroenLinks-combinatie wil graag de premier leveren. Maar als ze de grootste worden zou het vormen van een links kabinet op basis van deze peiling lastig, zo niet uitgesloten, zijn. De linkse partijen wisselen namelijk stuivertje en groeien als blok niet.
Het zijn vooral de Partij voor de Dieren (PvdD) en D66 die nu last hebben van de aantrekkingskracht van de nieuwe linkse lijst. PvdD verliest deze maand 3 zetels en komt uit op 7, het laagste aantal in de afgelopen 2 jaar.
Vrije val D66 zet door
D66 verkeert al een aantal maanden in een vrije val. Het aangekondigde vertrek van Sigrid Kaag uit de politiek en de kandidaatstelling van demissionair klimaatminister Rob Jetten als nieuwe leider, kunnen die niet stoppen. De partij verliest ook deze maand 2 zetels en staat nu op 10. Bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen in 2021 haalde die partij nog 24 zetels.
Ook andere partijen aan de linkerkant van het spectrum gooien geen hoge ogen. Bij de SP wordt Lilian Marijnissen weer lijsttrekker, maar de socialistische partij stevent vooralsnog af op verlies: de SP staat op 6 zetels, in de Kamer hebben ze er nu nog 9. Volt staat op 4. BIJ1 zou, net als 50PLUS, uit de Kamer verdwijnen in deze peiling. Het onderzoek is gedaan voordat Sylvana Simons bekendmaakte niet opnieuw lijsttrekker voor BIJ1 te zijn.
Over het onderzoek
De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 1.004 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 21 tot en met 24 juli 2023. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Voor de zetels gelden statistische marges van +/- 1 procent bij de kleine partijen en +/- 2,5 procent bij de grootste partijen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.