Even de stad uit: wachtlijsten volkstuinen enorm lang, maar er zijn er steeds minder

Jaren wachten op een volkstuin is in Nederland geen uitzondering meer. De vraag blijft toenemen, terwijl er steeds minder zijn omdat ze plaats moeten maken voor bijvoorbeeld woningen.

Volkstuinvereniging Streven naar Verbetering in Rotterdam beheert 245 tuinen. Op de wachtlijst staan op het moment 200 mensen, vertelt voorzitter John Gerritse.

Lange wachtlijsten door corona

"Alles gaat in goede samenwerking, iedereen vindt elkaar leuk", zegt Gerritse. Hij vindt het dan ook niet vreemd dat daar meer mensen van willen genieten. De wachtlijsten groeien al jaren, vertelt hij. "Maar sinds de coronacrisis ging het pas echt hard; mensen wilden graag de deur uit. Inmiddels zijn we 2 jaar verder en staan diezelfde mensen nog steeds op de wachtlijst."

"We zien dat veel gezinnen met kinderen andere gezinnen op visite krijgen. Die moeten dan 's avonds weer terug naar de grijze stad en dat willen ze niet", vertelt Gerritse. "Zij willen zelf vervolgens ook een tuintje hier."

Plaats maken voor de dierentuin

Volkstuinvereniging Streven naar Verbetering bestaat al sinds 1938. "Toen hadden we hier meer dan 800 volkstuinen", vertelt Gerritse. Maar door de jaren heen heeft de vereniging steeds meer grond af moeten staan.

"Bijvoorbeeld door de uitbreiding van Diergaarde Blijdorp en de aanleg van een nieuw spoorviaduct zijn er hier veel tuinen verdwenen."

Woningbouw meer prioriteit

En niet alleen in Rotterdam is er steeds minder plek om gezamenlijk te tuinieren. Volgens het CBS nam in Nederland de hoeveelheid volkstuingrond in 20 jaar tijd af van 4062 hectaren naar 3608. Gemeentes geven vaak een hogere prioriteit aan bijvoorbeeld de bouw van woningen, dan aan het behoud van de volkstuinen.

Voorzitter John Gerritse hoopt dat daar verandering in komt: "Als we volkstuinen nu eens gaan zien als een openbaar wandelpark binnen de gemeente Rotterdam en we bouwen daar een wijk omheen, dan kan het naast elkaar bestaan. Dan kunnen wij hier blijven met onze volkstuinen."

Tuintjes voor de buurt

In Tuinenpark Ons Buiten in Utrecht is het openbare karakter waar Gerritse het over heeft heel belangrijk. "Het park werd bedreigd door woningbouw", vertelt Ruud Grondel van het Algemeen Verbond van Volkstuindersverenigingen in Nederland (AVVN).

"Maar toen ze hier een kinderboerderij en tuintjes voor de buurt hebben aangelegd, omarmde de buurt het park en gingen de bouwplannen niet meer door."

Gezinnen met kinderen

Grondel ziet dat er in heel Nederland een hernieuwde interesse is voor volkstuinen. "Volkstuinen werden voorheen misschien gezien als een hobby voor gepensioneerden, maar we de laatste jaren zijn vooral ouders met kinderen er geïnteresseerd in."

"Ouders willen hun kinderen laten zien waar hun eten vandaan komt. Ze willen er graag zelf mee bezig zijn. En bovendien willen ze in het groen vertoeven, zeker wanneer ze middenin een drukke stad wonen."

In de wet verankeren

Volgens Grondel zou het wettelijk verankeren van volkstuinen daarom helemaal geen slecht idee zijn. In Groot-Brittannië gebeurt dat bijvoorbeeld al.

"Als de bevolking daar aan de gemeente om volkstuingrond vraagt, moet de gemeente die grond aanbieden. Net als het recht op onderwijs zou ook recreëren in het groen een recht moeten worden."