Islam en cartoons, in het licht van de recente geschiedenis lijken ze zich te verhouden als water en vuur. Minder bekend is dat cartoonstrips gretig aftrek vinden in de Arabische wereld. Amerikaanse cartoons vooral. En nog minder bekend is dat een Arabische strip de wereld moet gaan veroveren. Met ‘Nederlandse’ hulp.
Toen de in Koeweit woonachtige Naif Al Mutawa met het idee kwam een strip op te zetten, besloot hij dat het een combinatie van Pokemon en Superman moest worden. Zowel Pokemon als Superman en Spiderman zijn razend populair in de Arabische wereld. “Als je kijkt naar de superhelden van tegenwoordig, dan zijn er twee soorten. Een Amerikaanse en een Japanse soort. De Amerikaanse strips zijn gebaseerd op Judeo-Christelijke en Griekse verhalen. (..) Als je naar Japan gaat en het fenomeen Pokemon bekijkt, dan zie je dat de Pokemon bestaan uit een paar honderd karakters, die ieder goed zijn in een ding. Dit in tegenstelling tot de westerse held, die álles kan.”
Met zijn strip ‘The 99’ wil Al-Mutawa superhelden bieden die hier tussenin staan én uitgaan van waarden die zowel islamitisch als algemeen gelden, zoals edelmoedigheid, wijsheid, inzicht en kracht. “Waarden die tegenwoordig door de media niet bepaald worden toegeschreven aan de islam”.
Al Mutawa zegt overigens niet hiermee de islam te willen verbreiden. “Het gaat om positieve waarden. Als je de strip leest, dan zie je dat de naam van de Profeet, of die van Allah, nergens wordt genoemd. (..) De strip is gebaseerd op waarden die we allemaal delen. (..) Ik dacht, wat is er gebeurd met de moslims, wat is er gebeurd met de tolerantie die sprak uit de bibliotheken van Bagdad en Alexandrië?”
Deze gedachte bracht Al-Mutawa bij het verhaal van de val van Baghdad in 1258, het beginpunt van de cartoon, als de Mongoolse horden Bagdad binnenvallen, uitmoorden, en de wereldberoemde bibliotheek 'Bait al-Hikma' vernietigen. In de strip wordt de wijsheid uit de boeken opgenomen in 99 stenen die niet toevallig overeenkomen met de 99 namen van Allah. Deze stenen raken verspreid over de wereld, en geven de superhelden hun specifieke kracht. Maar alleen door samenwerking kunnen ze de wijsheid van de bibliotheek van Bagdad weer in ere herstellen.
Al Mutawa is zich bewust dat hij hiermee een markt aanboort die voor westelijke bedrijven op z’n zachts gezegd nogal ontoegankelijk is. In het verleden hebben buitenlandse media die de islam wilden verbeelden boze en soms geweldadige reacties losgemaakt. En dan heb ik het niet over Fitna of de Deense cartoons.
Aanvankelijk werd The 99 in Saudi Arabië verboden. Een investering van de streng islamitische Unicorn Investeringsbank, met een bestuur bestaande uit Sharia-geleerden die scherp in de gaten houden of de investeringen wel in overeenstemming zijn met de islam, wist het Saudische bewind te vermurwen. En dat terwijl de helft van de superhelden bestaat uit (deels hoofddoekloze) vrouwen.
En buitenlandse bedrijven hebben in de gaten gekregen welke kansen dit biedt. Een ‘bekende mediafiguur’ tipte Endemol als mogelijke investeerder, waarop Al Mutawa met het van oorsprong Nederlandse mediabedrijf in gesprek kwam. Het resultaat is dat Endemol ‘vele miljoenen dollars’ investeert in de strip, met als doel een televisieserie op te zetten die wereldwijd moet worden verkocht. Endemol verkrijgt hierdoor wereldwijd de rechten voor televisie, internet, mobiele telefoons en video. De basis bestaat uit een serie van 30-minuten durende animaties, die moet worden vervaardigd in India en vervolgens via het distributienetwerk van Endemol moet worden vertoond in Azië, Europa en Noord Amerika.
Voor Al Mutawa zit de winst dan vooral in de intellectuele rechten die hem in staat stellen te verdienen aan lucratieve merchandise-contracten. En natuurlijk in het positief belichten van islamitische geschiedenis, cultuur en tradities.
Download het eerste deel van The 99 hier.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.