Een rijbewijs, een woning of een gratis vakantie? Lokkertjes om personeel aan te trekken doen hun werk

Van een vakantie op kosten van de zaak tot een gratis rijbewijs of zelfs een woning. Dat het personeelstekort werkgevers creatief maakt, blijkt wel. Ze halen alles uit de kast om nieuw personeel te werven. En het werkt, aldus de werkgevers zelf.

Alhoewel vakbond FNV en arbeidsmarktexperts kanttekeningen plaatsen bij dit soort wervingscampagnes, zijn de bedrijven die ze toepassen enthousiast. Volgens hen is het aantal sollicitanten én de kans op een geschikte kandidaat er aanzienlijk mee gestegen.

Op vakantie van de zaak

Zo mogen nieuwe werknemers bij Solarclarity, een distributeur van zonnepanelen, op kosten van de zaak op vakantie. "Een ludieke actie", noemt een woordvoerder van het bedrijf het. "Maar ook serieus bedoeld, want het is enorm lastig om mensen te vinden in deze krappe arbeidsmarkt."

Volgens het bedrijf draagt de actie bij aan een toename van het aantal sollicitaties. "Die stromen binnen. We hebben zelfs al de eerste vakantie geboekt. Onze nieuwe werknemer gaat binnen een paar weken enkele dagen naar München."

Stijging van 800 procent

Bij zakelijk dienstverlener Bridgefund bieden ze nieuwe werknemers een gratis 10 dagen lange vakantie aan. Ook hier zijn ze enthousiast over de ludieke wervingscampagne.

"De actie startte 2 weken geleden. Sindsdien is het aantal paginaweergaven op de vacaturesite met 800 procent gestegen", zegt oprichter Julian van der Steeg.

'Veel interessante kandidaten'

Hij spreekt dan ook van een 'groot effect'. Bovendien heeft de actie zin, betoogt hij. "Natuurlijk zitten er tussen de sollicitanten mensen bij die puur voor de vakantie komen. Maar er komen ook heel veel interessante kandidaten voorbij."

Er is nog niemand aangenomen, maar hij verwacht dat dat snel gebeurt. Dan kunnen de eerste vakanties worden geboekt.

Gratis rijbewijs

Andere werkgevers pakken hun wervingscampagnes iets anders aan. Zo bieden verschillende flitsbezorgbedrijven werknemers die langer dan een bepaalde periode in dienst zijn een geldbonus aan. Deze 'blijfbonus' kan oplopen tot in de honderden euro's. Ook 'aandraagbonussen' doen het goed: wie een nieuwe werknemer aandraagt, krijgt geld van de baas.

Bij een eetcafé in Enschede biedt eigenaar Tom Kuijpers nieuwe personeelsleden een gratis rijbewijs aan. En Vitro Plus, een Zeelandse kweker van varens, ging de afgelopen periode nog een stap verder. Dat bedrijf lokte een nieuwe werknemer met woonruimte.

'Heel veel reacties'

"Het gaat niet om een gratis woning", zegt Jacqueline Goudzwaard van Vitro Plus er direct bij. "De nieuwe werknemer gaat een huurcontract aan met een woningbouwvereniging. Maar wij hebben als bedrijf de eerste optie op het huis en kunnen dat dan ook aanbieden aan personeel."

De actie van het Zeelandse bedrijf is inmiddels voorbij, want het bedrijf heeft een nieuwe werknemer gevonden. Dat ging heel snel, aldus Goudzwaard. "We kregen heel veel reacties, ook van mensen die meer voor het huis dan voor de baan gingen. Zelfs een gezin uit België met twee kinderen stuurde ons een bericht. Maar het gaat hier om een tiny house, het is geen gezinswoning."

Weinig voorwaarden

De bedrijven zijn het er unaniem over eens dat hun acties werken. Voorwaarden stellen ze naar eigen zeggen niet of nauwelijks. "Uiteraard zijn er grenzen wat betreft de vakantie. Maar we zeggen niet: jij moet in ruil ervoor hier zoveel jaar werken of overwerken", zegt Julian van der Steeg van Bridgefund.

Ook bij Solarclarity zien ze de vakantie meer als 'leuk extraatje' voor nieuw personeel. Bang voor mensen die er misbruik van maken zijn de bedrijven niet. Want daar prik je zo doorheen, zijn ze stellig. "We nemen natuurlijk niet zomaar iemand aan. Daar zit een heel selectieproces met gesprekken aan vast."

Korte termijnvisie

Arbeidsmarktonderzoeker Hafid Ballafkih van de Hogeschool van Amsterdam denkt dat de ludieke wervingsacties net het verschil kunnen maken bij werkzoekenden. Hij snapt dan ook goed dat werkgevers dit soort methodes toepassen. "Ik had het misschien ook gedaan in de zoektocht naar personeel." Toch plaatst hij een kanttekening.

Volgens de onderzoeker impliceren de beloningen een korte termijnvisie. "Binnenhalen is één, behouden is een tweede. Een naam van een werkgever die goed is voor personeel zingt rond. Dat maakt een bedrijf pas écht aantrekkelijk, omdat dat werknemers bindt. Aangezien de personeelstekorten door vergrijzing nog wel even blijven, is dat element belangrijker."

Afschrikwekkend effect

De bedrijven zweren erbij, maar de arbeidsmarktexpert zegt dat er nog geen onderzoek bestaat waarin het lange termijneffect van dit soort buitengewone beloningen is bewezen. Ballafkih laat ook de mogelijkheid open dat dit soort beloningen juist een afschrikwekkend effect kunnen hebben op sollicitanten.

"Het ligt er vooral aan hoe mensen het signaal interpreteren. Het is in ieder geval niet zo dat werkzoekenden puur afgaan op een gratis vakantie. Maar het kan denk ik wel net die twijfelaar over de streep trekken, omdat hij het als een mooi extraatje ziet."

'Waardering niet alleen een cadeau'

Bij vakbond FNV plaatsen ze dezelfde kanttekening. "Waardering bestaat niet alleen uit een cadeau, maar uit goede arbeidsvoorwaarden en een goede werksfeer. Dat vraagt om werkgevers die blijvend in je investeren en waarbij je je kan ontwikkelen", zegt woordvoerder José Kager.

Haar ervaring is dat het daar nog wel eens aan ontbreekt. "Dan moet je als werkgever niet gek staan te kijken als werknemers weer verder kijken, als ze zich na enige tijd te weinig gewaardeerd voelen."