Veel glastuinbouwbedrijven zitten in zwaar weer door de hoge gasprijs van dit moment. Komkommerteler Jaco den Bakker uit Brielle komt per komkommer 4 cent te kort. "Dat verschil moeten wij zelf opvangen."
Doordat de gasprijs de pan uitrijst, krijgen kwekers minder voor hun producten dan de kostprijs. Sommigen overwegen zelfs om in de winter minder of helemaal niet te gaan kweken, omdat stilliggen minder kost dan de producten met verlies verkopen. De gevolgen zullen mogelijk in het voorjaar in de winkel zichtbaar worden in de vorm van schaarste en hogere prijzen.
Geld toe
Het is voor Jaco den Bakker een simpele rekensom: hij kreeg voor iedere komkommer 26 cent, wat tegen een kostprijs van 25 cent nog wel rendabel was. "We hebben een beperkte winstmarge van 1 a 2 procent", legt hij uit.
Nu de gasprijs in korte tijd van 15 cent per kubieke meter is gestegen naar boven de euro, is hij die kleine marge volledig kwijt. Sterker nog, hij moet er zelfs op toeleggen, want het kweken van een komkommer kost hem nu 30 cent, waardoor hij 4 cent per komkommer tekort komt.
Langlopende contract met de supermarkt
Je zou je kunnen afvragen waarom hij zijn prijzen dan niet gewoon verhoogd. Maar wat nu knelt, zijn langlopende contracten met supermarkten. De contractprijs is vaak het gemiddelde van de afgelopen drie jaar, maar dat is nu niet vol te houden.
"Dan moet maar blijken of de grote supermarkten bereid zijn om meer aan ons te gaan betalen. Alles wordt daardoor duurder. Ook de hogere transportkosten naar de winkel moeten worden meegerekend. In de winkel zal het rond 75 cent per komkommer worden, in plaats van de huidige 55 cent", legt hij uit.
Alle groenten duurder
Den Bakker is niet de enige teler die hier last van heeft. De prijsverhoging van zijn komkommers zullen we volgens hem ook terug gaan zien bij andere Nederlandse groente in de supermarkt.
"Naast de prijsverhoging kan het ook zo zijn dat landen zoals Spanje de productie verhogen en dat zij de komkommers wel tegen gunstige prijzen kunnen aanbieden aan de supermarkt. Dat zou beteken dat er minder Nederlandse komkommers en tomaten op de markt zijn. Dat gaan we dan in het voorjaar merken in de winkels", zegt Den Bakker.
Ondernemersrisico
Glastuinbouw Nederland geeft aan van verschillende tuinders dit soort signalen te hebben gekregen. Zij verwachten actie van de politiek om te helpen. "Velen overwegen zelfs om in de winter minder of helemaal niet te gaan kweken, omdat stilliggen minder kost dan de producten met verlies verkopen", zegt de voorzitter van Glastuinbouw Nederland.
Jaco den Bakker is een van die tuinbouwers die overweegt om de teelt uit te stellen. Toch verwacht de komkommerteler geen rechtstreekse compensatie. "Dat is het ondernemersrisico", zegt hij. Hij zou liever zien dat ze de btw omlaag brengen. "Nu verdient de overheid op de btw. Omdat de prijzen van het gas omhoog gaan, gaat de btw ook omhoog."
Minder ver in de omschakeling
Maar waarom heeft den Bakker de gasprijs niet vastgezet? Dat komt omdat hij met zijn komkommerbedrijf bezig was met een aardwarmte-installatie. In september zou deze in bedrijf gaan. "De put is kapot en het kost een jaar om dat te herstellen. De pech komt samen", zegt hij.
Den Bakker vindt dat we in Nederland te gemakkelijk zijn geworden met het idee dat we altijd gas uit Groningen hebben gekregen. "Er was altijd gas genoeg. Dit is de realitycheck: we zijn minder ver dan we denken in de omschakeling en hebben het gas nog hard nodig."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.