Facebook zou systemen om foute informatie tegen te gaan snel na de Amerikaanse verkiezingen van 2020 hebben uitgezet. De reden: geld. Kan het bedrijf ter verantwoording worden geroepen? "Met Mark Zuckerberg aan het roer blijft de winst voorop staan."
Het social mediaplatform had bepaalde noodmaatregelen ingevoerd tijdens de verkiezingen in november. Zo kon er minder 'desinformatie' worden verspreid. De maatregelen werden alleen snel weer teruggedraaid omdat ze de groei van het bedrijf zouden tegengaan.
Capitoolrellen
Klokkenluider is datawetenschapper Frances Haugen, een voormalig medewerker van het bedrijf, die de uitspraken deed in het Amerikaanse tv-programma 60 Minutes. Door het niet aanpakken van foute informatie kon Facebook worden gebruikt om de Capitoolbestorming begin dit jaar te organiseren, vertelt zij.
"Het is puur een geldkwestie", legt journalist Peter Olsthoorn uit. Hij schreef het boek De macht van Facebook. "Dit goed aanpakken zit niet in hun DNA. Het zit niet in de cultuur van het bedrijf."
Zelf in beheer
Onwaarheden op het platform wordt deels automatisch verwijderd, maar het wordt ook handmatig door medewerkers van Facebook gedaan. "Op basis van trefwoorden wordt er veel verwijderd en ongeveer 10.000 mensen van Facebook analyseren alles."
Waar het schuurt, is bij het feit dat Facebook zelf de beheer heeft over het systeem. Ze kunnen dus zelf de keuze maken tussen geld of veiligheid. Hoe meer ophef, hoe langer mensen op Facebook blijven hangen en hoe meer advertenties zij te zien krijgen. "Maar het probleem is dat als je deze keuzes door de overheid laat maken, het censuur wordt."
De macht van Zuckerberg
En dat financiële afwegingen het uiteindelijk winnen, verbaast Olsthoorn niet. "Zolang Mark Zuckerberg en dergelijke nog aan de leiding blijven in het bedrijf, staat geldwinst voorop."
Toch is het volgens hem in het algemeen ook lastig om het helemaal goed te doen. "Facebook krijgt kritiek als ze dingen weghalen, maar als ze te weinig doen aan desinformatie beïnvloeden ze bijvoorbeeld verkiezingen of de vaccinatiegraad tegen het coronavirus."
Desinformatie blijft
Facebook extern bij de les houden, zou volgens Olsthoorn wel moeten kunnen: "Met wetgeving zou je kunnen stellen dat Facebook aansprakelijk is als ze hun taak niet goed uitvoeren. Dan kan je gelijk een boete opleggen."
Maar al komt zulke wetgeving er, volgens de journalist moeten we ook een beetje met desinformatie leren leven. "Er wordt wel geworsteld met waar de grens ligt. Wat vind je wel of niet aanvaardbaar? Het helemaal tegengaan gaat nooit lukken."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.