'Je komt sneller aan een pistool dan aan een stage', docent Chander Peroti ziet geweld en wapenbezit toenemen

"Sommige leerlingen durven niet meer naar school, sommige duiken met de hele familie onder", zegt mbo-docent Chander Peroti. Hij ziet met lede ogen aan wat het geweld en wapenbezit in Amsterdam Zuid-Oost met zijn leerlingen doet.

Volgens Peroti overdrijft de hoofdcommissaris van Amsterdam niet als hij zegt dat een wapen 'gemeengoed begint te worden' onder jongeren in de hoofdstad. Zelfs 15-jarigen lopen met een mes. "Ik hoor dat ook. Ze vertellen mij ook dat ze zich bewapenen: dat ze bijvoorbeeld traangas gekocht hebben en dat ze niet meer in bepaalde buurten durven te komen."

Vermoord om scooteronderdelen

Peroti geeft maatschappijleer aan de ROC TOP in Amsterdam. Hij denkt dat zijn leerlingen veel aan hem vertellen over geweld en wapens, omdat hij zelf ook uit de Bijlmer komt. Hij woont daar al zijn hele leven en ziet wat er in de wijk gebeurt. "Ik kom ook uit hun wereld", zegt Peroti. Schrikken van geweldincidenten doet hij daardoor al lang niet meer. "In de 10 jaar dat ik hier werk, heb ik heel wat jonge levens verwoest zien worden."

"Een jongen die hier in koude bloede werd vermoord vanwege een conflict over scooteronderdelen. Gisteren nog een meisje van deze school die slachtoffer werd van een steekpartij waarvan de filmpjes over het internet gingen. Het laat me niet koud, het went nooit, maar ik kijk er eerlijk gezegd niet meer van op", vertelt hij.

'Mes in rug is realiteit'

Peroti bespreekt het geweld in Amsterdam in zijn lessen. Hij vraagt dan bijvoorbeeld waarom veel jongeren in plaats van de politie te bellen, hun telefoon pakken om het incident te filmen en er op social media likes mee te krijgen. "Ik wil niet met een vingertje wijzen en wil mijn mening ook niet opdringen, dat helpt niet. Maar je moet het wel bespreken. Het houdt de jongeren bezig."

De docent kan begrip opbrengen voor veel van het gedrag van de jongeren. "Ze bewapenen zich uit veiligheid. Als ik dan zeg dat ik eerder zou weglopen dan ook met een wapen te dreigen, antwoorden ze dat ze gevaar lopen om een mes in hun rug te krijgen. Dat is echt hun realiteit." Ook begrijpt Peroti het als jongeren vertellen dat ze liever niet de politie bellen. "Voor je het weet zijn ze zelf betrokken bij een incident."

Naar school zonder ontbijt

"Messen en pistolen zijn makkelijker te verkrijgen dan een stageplek", zucht Peroti. Hij ziet hoe jongeren ook in zijn klas worstelen met dit soort problemen. "Als een leerling op jonge leeftijd een misstap heeft begaan en daardoor geen Verklaring Omtrent Gedrag heeft, krijgt hij of zij geen werk of stage. Toch moeten ze eten, kleding en boeken betalen."

"Je wilt niet weten hoeveel jongeren hier rondlopen die niet hebben ontbeten, die oprecht geen geld hebben voor school of openbaar vervoer", legt Peroti uit. Hun ouders zitten vaak zelf met schulden en kunnen het leven van hun kinderen niet meer in goede banen leiden. Het stemt hem soms moedeloos. "Zelfs jongeren zonder strafblad of criminele achtergrond bewapenen zich nu. Ook zij willen zich daarmee veilig voelen. Het is een olievlek die zich verspreidt."

Rapper als rolmodel

Een oplossing is misschien niet makkelijk, maar volgens Peroti mag je de hoop nooit opgeven. Peroti, die zelf ook rapper is en albums uitgeeft onder de naam Kiddo Cee, ziet heil in rolmodellen als rappers. "Rappers die het gemaakt hebben, zouden hun verantwoordelijkheid moeten nemen en deze kids moeten vertellen dat er een andere weg is dan die van geweld."

Ook moeten politiek, politie en hulpverleners meer met elkaar samenwerken, vindt Peroti. "Iedereen wil hetzelfde: deze jongeren weer op het goede pad krijgen. Dus dan moet er meer samengewerkt worden. Dat is de enige manier. We kunnen niet op onze lauweren rusten."