De koe die de slacht ontliep omdat ze Hermien heette, een wolf die juist géén naam mocht hebben en nu de aangespoelde walrus die de naam Freya kreeg: naamgeving bij dieren heeft effect. "Als we een dier een naam geven, gaan we ons er in herkennen."
De walrus van Terschelling kreeg daarom een naam, want dan komt de boodschap beter aan. Door het beest de naam van de noorse godin Freya te geven, hoopt Sander van Dijk van zeehondencentrum Pieterburen dat de boodschap om weg te blijven, beter aankomt. "Freya heeft namelijk rust nodig."
Waarom je huisdier een naam heeft
Hadden ze niet iets anders kunnen bedenken om mensen van het strand te houden? "Een naam is een goede oplossing voor dit soort problemen hoor", verzekert dierenexpert Maarten Reesink ons. Voor de Universiteit van Amsterdam doet hij onderzoek naar hoe we naar dieren kijken. "Door het een naam te geven, zien we het beestje als een individu. En bij een individu kunnen we ons beter voorstellen dat het niet fijn is om de hele tijd bekeken te worden."
Je houdt meer rekening met een individu dan met de zoveelste koe, vis of vogel, legt hij uit. "Als we een dier een naam geven, dan is dat ook omdat we onszelf in het beestje wíllen herkennen." Daarom geef je je huisdier wel een naam, maar een voorbijvliegende vogel niet.
Op de bres voor Hermien
Dat we meer begrip hebben voor een dier met een naam is iets waar dierenbeschermers op inspelen. "Zo proberen ze meer begrip te kweken voor het dier en hopen ze dat zijn welzijn vooruitgaat", legt Reesink uit. Niet gek dus dat de walrus van Terschelling nu Freya heet.
"Een eerder voorbeeld is de bekende koe Hermien", vertelt de dierenexpert. "Ze was ontsnapt en iedereen vond daar iets van, omdat de koe op Twitter als Hermien bekend kwam te staan. Mensen leefden mee met de koe en dat heeft uiteindelijk haar leven gered." Door haar goede naam belandde Hermien namelijk niet als biefstukje op een bord, "maar zonder naam was ze een van de duizenden koeien geweest die wel naar de slacht gaat", zegt hij.
Dieren zijn geen mensen
Toch moet je ook oppassen dat je niet te ver gaat met namen geven, waarschuwt Reesink. "Het grote gevaar is dat je een dier een mensennaam geeft en het gaat zien als een klein mensje", vertelt hij. "Dan ga je over een dier denken in mensentermen, alsof het dezelfde behoeftes heeft als jijzelf."
Maar een dier en een mens zijn niet hetzelfde: "Je kunt denken: o die arme Freya, helemaal alleen op het strand. Laat ik die maar gezelschap houden. Terwijl die walrus daar helemaal niet op zit te wachten."
Beter geen menselijke naam
Daarom zijn sommigen huiverig als het gaat om namen geven. "Artis doet het om die reden bijvoorbeeld helemaal niet", zegt Reesink. "Maar je kunt gewoon een verhaal erbij vertellen van waarom Freya bijvoorbeeld liever geen bezoek wil. Dan weten mensen alsnog wat haar behoeftes zijn." De context is dus belangrijk.
"En daarnaast is het dus beter om een dier een niet-menselijke naam te geven", vindt hij. "Vernoem het bijvoorbeeld naar de streek waar het dier vandaan komt."
Muggen en mieren
Reesink is een groot voorstander van het geven van namen aan dieren, maar hoe ver moeten we daar in gaan? "In principe moeten we alle dieren een naam geven, het kan het welzijn alleen maar verbeteren", legt hij uit. "Maar het is niet realistisch om dat te doen."
Elke mug of mier een naam geven is volgens hem overdreven, al zou het goed zijn als dierentuinen hun insecten wél een naam geven. "Ze hebben een voorbeeldfunctie en laten daarmee zien dat ook een vogelspin bijvoorbeeld een individu is waarvoor je respect hebt."
Begin met grote zoogdieren
Respect voor dieren mist in Nederland volgens hem: "We staan zo ver van de natuur af, dat het voor ons niet vanzelfsprekend is om over dieren na te denken."
Daarom vindt hij het voor nu realistischer om te beginnen met de grote zoogdieren: "Geef wolven een naam, geef walrussen een naam. Zo komen we stapje voor stapje dichterbij de natuur te staan."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.