Corry (80) en Bob (85) willen niet naar de ic als ze corona hebben: 'Er is meer in het leven dan de dood'

De angst voor overvolle ic's door de coronacrisis levert stress op. Sommige ouderen hebben al besloten dat zij niet behandeld willen worden als ze besmet zijn met het virus. "Dan lig je 10 weken aan een luchtpomp, en kom je er toch niet levend uit."

De ic-capaciteit is door de coronacrisis flink onder druk gezet. Het grootste angstbeeld voor velen is triage: de situatie waarin de zorg niet meer iedereen toe kan laten op de ic. Eén van de variabelen op basis waarvan besloten kan worden of een patiënt wel of niet behandeld wordt is leeftijd. Sommige ouderen hebben al op eigen houtje besloten dat ze bij een besmetting met het coronavirus niet behandeld willen worden.

'Op mijn leeftijd zie ik dat niet zitten'

Bob Schagen is 85 jaar oud. Hij is al 63 jaar getrouwd met zijn vrouw, heeft twee dochters en twee kleinkinderen. "Wij zien er nog lang niet zo oud uit hoor", lacht hij. "En ik tennis twee keer in de week, het hele jaar door." Als Bob besmet zou zijn met het coronavirus, wil hij niet behandeld worden in het ziekenhuis. "Op mijn leeftijd zie ik dat niet zitten. Ik wil direct euthanasie als de besmetting is vastgesteld."

Het was voor hem niet moeilijk om deze beslissing te maken. "Dat is op basis van de berichten die ik heb gehoord, wat er allemaal met je gebeurt als je wordt opgenomen in het ziekenhuis", vertelt hij. "Dat je aan de beademing kunt komen, en dat je longen ervan beschadigd kunnen raken. Als je het overleeft."

'Dan heeft het leven geen waarde meer'

Bob hecht veel waarde aan zijn gezondheid. De longklachten die je kunt oplopen na een ziekenhuisopname zijn voor hem een grote reden om niet op de ic behandeld te willen worden. "Dan zou ik op een gegeven moment een plant worden. Ik zou dan niet meer sportief kunnen zijn, dan heeft het leven voor mij geen waarde meer."

Ook door het hoge aantal patiënten dat uiteindelijk toch overlijdt ziet Bob een ziekenhuisopname niet zitten. "Als je kijkt hoeveel mensen erdoorheen komen valt dat verschrikkelijk tegen, en daar zijn heel weinig hoogbejaarden bij", zegt hij. "Dan lig je 10 weken aan een luchtpomp, en kom je er uiteindelijk toch niet levend uit."

Hekel aan lijden

"Als er geen slechte voorspellingen zouden zijn zou ik de ic best aan willen gaan, ook voor mijn vrouw en kinderen", zegt Bob. "Maar als je er zo slecht uit zou komen? Ik heb een hekel aan lijden, dat wil ik niet."

Is hij door zijn beslissing extra bang voor het virus? "Nee. Je hebt dingen in je eigen hand, iedereen loopt het risico om het te krijgen. Mijn vrouw en ik zijn zelfs in februari in Italië geweest met een cruiseschip. We hebben goed op elkaar gelet, en we zijn nog altijd gezond. We gaan ook gewoon vaak wandelen, we blijven niet in huis zitten."

Als samenleving er voor elkaar zijn

Corry den Ouden-Smit is 80 jaar oud. Ze heeft drie kinderen en zeven kleinkinderen. Ze zit naar eigen zeggen nog vol in het leven: "Ik tennis, ik wandel, ik fiets, ik lees de krant." Ook Corry heeft besloten dat ze niet naar het ziekenhuis wil als ze besmet zou raken met het coronavirus.

"We zitten in een crisistijd", zegt Corry. "Op de televisie zie je de beelden van tekorten op de ic. Toen dacht ik: ik ben 80 jaar, de meeste mensen die opgenomen worden zijn 80 jaar of ouder, we moeten er als samenleving voor elkaar zijn." Op die manier wil Corry bijdragen aan het tegengaan van het schrikbeeld van de overvolle ic.

Strijden tegen 'code zwart'

Corry maakt zich zorgen om wat er gebeurt als er een 'code zwart' wordt uitgeroepen: als de ic's in Nederland volledig overbelast zijn en er geen bedden meer over zijn. "Als er ic-plekken te weinig zijn krijgen we een totale lockdown. Dat is voor heel veel mensen verschrikkelijk."

"De ouderen zijn een kwetsbare groep, maar er zijn nog meer kwetsbare groepen: de kleinbehuisden, psychisch zwakken, probleemgezinnen", zegt ze. "Ik moet er bijvoorbeeld niet aan denken dat je samenleeft met een gewelddadige man in deze tijd."

De dood hoort bij het leven

Deze redenen hebben ervoor gezorgd dat de 80-jarige besloot dat ze haar plaats op de ic liever afstaat aan een jongere patiënt. "De dood hoort bij het leven. Als je ouder bent heb je een leven achter de rug. Voor jonge mensen is dat een heel ander verhaal."

Corry vindt het jammer dat de dood vaak wordt opgevoerd als een zelfstandige reden om iets wel of niet te doen. "Tegenwoordig hoor je zo vaak: er kunnen doden vallen. En dat dan een reden is om een discussie te stoppen. Dat vind ik heel jammer. Er is meer in het leven dan de dood."

De eigen regie voeren

Bob is erover uit: "Ik heb mijn leven geleefd, ik ben heel blij. Ik heb nog steeds een leuk leven, ik hoef niet dood te gaan. Maar dat anderen voor je beslissen en die hele medische route? Als het gebeurt wil ik de eigen regie voeren. En fatsoenlijk afscheid nemen van mijn dierbaren, dat je hen ook achterlaat zonder een leeg gevoel."

"Ik ben 80 jaar, dan denk je wel vaker over doodgaan", vertelt Corry. "Ik wil ook blijven leven. Maar zoals Rutte al zegt, we moeten het samen doen. En punt één is: je moet proberen om niet besmet te raken. Dat is natuurlijk het belangrijkste."

Dit is waarom we in Nederland relatief weinig ic-bedden hebben