Commandant der Strijdkrachten over de erbarmelijke staat van ons leger: 'Dit is niet uit te leggen'

De Nederlandse krijgsmacht schaamt zich voor de staat van ons leger. Zelfs volgens de hoogste militair van ons land, Commandant der Strijdkrachten Rob Bauer, moet het anders. "Als de Russen hier voor de deur staan, dan kunnen we onszelf niet verdedigen."

Te weinig personeel en spullen, waardoor de helft van onze marineschepen noodgedwongen aan de kade ligt. Om dezelfde reden staan ook vliegtuigen van de luchtmacht aan de grond. In dagblad Trouw schetsen de commandanten van de landmacht, luchtmacht, marine en marechaussee een ontluisterend beeld van de staat van de krijgsmacht.

Afhankelijk van de NAVO

Rob Bauer staat volledig achter het verhaal van zijn commandanten. Sinds 2017 is hij als Commandant der Strijdkrachten de hoogste militair van ons land: hij geeft leiding aan de verschillende afdelingen van het leger. "Op het moment dat de Russen hier nu voor de deur zouden staan dan kunnen wij onszelf niet verdedigen. Dat kunnen we alleen nog dankzij het feit dat we lid zijn van de NAVO."

Hij pleit dan ook voor een structureel bedrag van 4 miljard per jaar extra voor Defensie, bovenop het jaarlijkse budget van 11,5 miljard euro. "Mochten we het gevecht aan moet gaan met een tegenstander, dan zijn we daar minder goed klaar voor dan je zou willen. En dan je eigenlijk hebt afgesproken."

Corona geen argument

De veiligheid van Nederland kan door ons leger niet worden gegarandeerd, zegt hij. "Dat kan niet als je niet kunt varen, niet kunt vliegen en niet kunt zorgen dat je gezien wordt."

Al jaren speelt de discussie dat Nederland afspraken in de NAVO niet nakomt. 2 procent van ons Bruto Nationaal Product zou aan defensie moeten worden besteed, maar dat gebeurt niet. Maar is het niet logisch dat we daar middenin de coronacrisis niet mee bezig zijn? "Dat vind ik geen argument", zegt Bauer. "Iedereen in Europa heeft dezelfde pandemie. En iedereen in Europa komt, op drie na, beter uit de bus dan Nederland."

'Niet uit te leggen voor rijk land als Nederland'

"Van de 30 landen zijn er 26 die ondanks de pandemie en ondanks de crisis hun afspraken nakomen. En dat is niet uit te leggen voor een rijk land als Nederland. We rekenen nu wel heel erg op anderen, omdat we onze eigen verplichting niet nakomen."

In 1994 trad de toenmalige Commandant der Strijdkrachten Van der Vlis af toen het eerste Paarse kabinet de defensie-uitgaven met een miljard gulden terugschroefde. Komt Bauer tot soortgelijke conclusies als het gevraagde geld er niet komt? "Ik denk dat mijn aftreden slechts een rimpeling in de vijver zou zijn."

De organisatie verkleinen

"Wat wel kan is dat als de nieuwe regering besluit níét die 4 miljard extra te geven, dat je dan ingewikkelde keuzes moet maken. En dan kan het zijn dat je aan het einde van die discussie een krijgsmacht ziet waar je niet meer de verantwoordelijkheid voor wilt nemen."

Komt het geld er niet, dan kan dat volgens de Commandant vergaande consequenties hebben. "Om de bedrijfscontinuïteit te garanderen zul je dan moeten snijden in de organisatie en kleiner moeten worden, zodat je dus níet schepen tegen de kant hoeft te leggen of vliegtuigen aan de grond moet houden. Maar dan gaan we dus eenheden afstoten en wapensystemen verkopen."

'Als wij het niet doen, praat niemand erover'

Bauer legt uit dat zijn oproep geen makkelijke was om te maken. De defensietop had liever de zwakheden van onze krijgsmacht niet benadrukt. "Dat is het ongemak dat wij als militairen altijd voelen. Dat dat eigenlijk niet handig is vanuit veiligheidsoogpunt."

Toch is het nu zo hard nodig, dat er geen andere optie was. "Als wij er niet over praten praat niemand er over. Vandaar dat deze stap nu wel gezet is."