Britten sturen overblijfselen Ethiopische prins niet terug, ondanks 'enorme symbolisch waarde'

Een ietwat opvallend bericht uit Engeland: na 140 jaar heeft het land een plukje haar van een Ethiopische prins teruggegeven aan het Afrikaanse land. Maar niet alle overblijfselen. "Het wordt steeds meer duidelijk dat gestolen artefacten terug moeten."

Het gaat om Prins Alemayehu. Op 7-jarige leeftijd in 1868 werd hij ontvoerd uit het fort van zijn vader, keizer Tewodros II, die daar Engelse soldaten gijzelde. De keizer pleegde zelfmoord en de moeder van Alemayehu - keizerin Tiruwork Wube - overleefde de reis naar Engeland niet.

Haarlok

Naast Alemayehu stalen de Britten ook duizenden culturele en religieuze artefacten. De jongen groeide op bij Queen Victoria, maar beleefde volgens historici een eenzaam en ongelukkig bestaan. Hij werd slechts 18 jaar oud en werd begraven bij Windsor Castle.

Doordat hij daar begraven is, is het volgens het Britse Koninklijk Huis 'onmogelijk' om de lichamelijke overblijfselen op te graven zonder andere graven te schaden. Met die reden werd eerder dit jaar het verzoek van Ethiopië om de overblijfselen terug te geven, geweigerd. Nu is er besloten om alleen een lok van zijn haar wel over te dragen.

'Enorme symbolische waarde'

Volgens hoogleraar Internationale Betrekkingen aan de Universiteit van Tilburg Mirjam van Reisen is dat waarschijnlijk niet genoeg. "Ten eerste betekent Alemayehu heel veel voor het land", legt ze uit. "Hij is een afstammeling van koning Salomon en Sjeba, die gezien worden als de oorsprong van Ethiopië."

"Er is nu veel meer aan de hand in het land. Er wordt enorm gevochten, dus er zijn nu zeker belangrijkere dingen. Maar tegelijk hebben de lichamelijke overblijfselen een enorme symbolische waarde. De huidige minister-president wil net als Tewodros II het land verenigen."

Meer artefacten terug?

Daarbij is het volgens Van Reisen voor veel Ethiopiërs heel erg belangrijk dat mensen begraven worden in de aarde waar ze vandaan komen. "Dat zie je ook bij Ethiopische Nederlanders. Zij besparen moeite noch geld zodat het lichaam terug kan naar waar de persoon geboren is. Er zit dus ook een grote spirituele waarde aan."

De haarlok van Alemayehu werd samen met andere artefacten overgedragen aan de ambassadeur van Ethiopië. Die zei bij ontvangst te hopen dat meer artefacten hun weg terug vinden naar het Afrikaanse land.

'Duidelijk dat het niet meer kan'

"Het is een belangrijke beweging die nu gaande is", vindt ook Van Reisen. "Toen ik in Ethiopië was en die kastelen bezocht, was het heel erg raar dat de artefacten die erbij horen in het Britse museum liggen. Die kastelen hebben prima de tijd doorstaan, maar zijn helemaal leeggeroofd."

"Het wordt nu steeds meer duidelijk dat dat niet meer kan. Het is belangrijk dat historische objecten terugkomen in het land waar het vandaan komt."