Boeren niet blij met verplicht eiwitarm dieet voor vee: 'Een aandeel kalfjes wordt dan doodgeboren'

Boeren moeten koeien voeren met minder eiwit zodat er minder stikstof wordt uitgestoten en de woningbouw weer kan worden opgestart. Dat plan van minister Schouten ligt op tafel, maar boeren zijn er niet blij mee.

Vanaf 1 september is zeer eiwitrijk voer tijdelijk verboden, zodat het vee minder stikstof uitpoept. De boete voor veehouders die toch over de schreef gaan en te eiwitrijk voer geven, riskeren een boet van 2500 euro. Het is de uitkomst van langdurige gesprekken tussen minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de agrarische sector.

Dode kalveren en koeien die omvallen

Maar veel melkveehouders zijn niet blij. Volgens boer Erik Luiten in Aalten hebben de maatregelen grote gevolgen voor de koeien. "Bij de melkkoeien kan ik nog wel sturen om het met andere producten op te vangen, maar de crux zit 'm vooral bij jonge dieren. Een deel van de ongeboren kalveren zullen dood geboren worden."

Een ander deel van de kalveren die wel levend te wereld komen, zal volgens Luiten onvoldoende spierontwikkeling hebben. "Daardoor hebben ze een verminderde weerstand. De moederdieren zelf hebben eiwit ook hard nodig om niet om te vallen. Dan moet je gaan takelen met een koe en dat wil je niet. Je wil sterke gezonde dieren."

Net over de grens voer halen

Luiten denkt dat er boeren zijn die zich aan de nieuwe regel zullen houden. "Om toch aan de eiwit norm te komen moet het voer aangepast worden en moet er 2 tot 3 keer zoveel brok in hetzelfde kalfje. Dat geeft precies de essentie aan van waarom deze maatregel niet werkt. Je kan niet 3 keer zoveel brok in het kalf kwijt."

Luiten is dan ook bang dat er gesjoemeld zal worden en veehouders toch doorgaan met het geven van eiwitrijk voedsel. "Ik heb de verantwoordelijkheid voor de gezondheid van de kalveren en koeien. Als je aan de gezondheid van dieren komt, daar gaat een boer nooit aan meewerken. Wat je krijgt is dat boeren het voer straks net over de grens gaan halen waar het niet geregistreerd wordt."

Een hogere stikstofuitstoot

Veevoer-expert Jan Dijkstra van Wageningen University & Research is zelf bang dat het gesjoemel averechts zal werken. "Het ministerie houdt er al rekening mee dat er in bepaalde mate gesjoemel zal plaatsvinden. Onze indruk is dat er veel meer veehouders gaan compenseren dat het ministerie denkt. Het kan zelfs zo zijn dat de ammoniakuitstoot door deze maatregel zelfs hoger wordt."

Ook Dijkstra maakt zich grote zorgen over de gezondheid van koeien. "In gras zit niet noodzakelijkerwijs alles dat een koe nodig heeft. Dat heb je in verschillende soorten en maten. Daarom voeren boeren energierijke of eiwitrijke brokken bij. Voor de veehouder gaat het erom het dier zo gezond mogelijk te houden en daar is een goede uitgebalanceerde voeding voor nodig en daar past een maximaal eiwitgehalte voor krachtvoer niet bij om ieder individueel dier in elke levensfase op een goede manier te voeren."

Eiwitgehalte vrijwillig naar beneden

Dijkstra is dan ook tegen het krachtvoer limiet van minister Schouten. "Op zich snap ik de gedachtegang: wat er niet in komt kan er ook niet uit. In veel bedrijven wordt ook ruim gevoerd met eiwit. Daarom heeft de sector ook voorstellen gedaan aan de minister om het eiwitgehalte vrijwillig naar beneden te brengen."

Dijkstra staat positief tegenover het voorgestelde reductiedoel en denkt dat dat de oplossing is omdat het breed gedragen wordt door de sector: "De sector is bereid het eiwit te verlagen in krachtvoer. In het verleden hebben ze ook laten zien dat ze zo'n afspraak kunnen nakomen met het fosfor convenant. Toen was er te veel fosfaat in de mest en heeft de sector gezegd: we spreken met elkaar af dat er minder fosfor in het voer komt en dat is ook gebeurd. Ik denk dat het afsluiten van afspraken met elkaar het beste is."