Apple gaat foto's op iPhones scannen op kinderporno: 'Klinkt mooi, maar privacy in het geding'

Techgigant Apple wil in de VS iPhones scannen op foto's van kindermisbruik. Privéfoto's van gebruikers worden doorzocht. Goed voor de opsporing, maar tech-expert Danny Mekić waarschuwt voor de risico's van de techniek.

De techniek, die al langer gebruikt wordt voor openbaar geplaatste foto's, wordt nu voor het eerst toegepast op fotobibliotheken van gebruikers. Mekic: "Afbeeldingen die naar de iCloud worden geüpload, worden onderzocht op het apparaat zelf. Daarbij worden eigenschappen van een foto vergeleken met eigenschappen van bekende kinderporno-foto's. Als er een bepaalde hoeveelheid van die foto's wordt aangetroffen, worden die foto's doorgestuurd naar Apple. Medewerkers daar doen een handmatige check. Mocht het foute boel zijn, dan worden de autoriteiten ingeschakeld."

Kinderen praten er niet over

Bas Eikelenboom van de politie Oost-Nederland is enthousiast over de plannen van Apple. "As je dit heel goed doet, kun je via de oppervlakte vinden wat er onderwater gedeeld wordt. Dan heb ik het over het dark web. Daar gaat heel veel kinderporno rond."

"Als de telefoons waarmee de foto's gemaakt worden nu worden gescand, dan kan daarmee het misbruik er tussenuit gehaald worden. Des te meer omdat veel kinderen er niet over praten, dus daarom is het belangrijk dat het op deze manier gedaan wordt", zegt Eikelenboom van de politie.

De professionele criminelen raak je hier niet mee

tech-expert Danny Mekić

Criminelen doen iPhone weg

Maar volgens tech-expert Danny Mekic zullen de meest doorgewinterde criminelen direct hun iPhone wegdoen. "De mensen die je hier echt mee wilt raken, de professionele criminelen, raak je niet. Ze gaan vaak zeer goed voorbereid te werk."

"Ze werken met encryptie, maken gebruik van het dark web", zegt Mekic. "Dus de volgende stap zal zijn: geen Apple of Google meer gebruiken, maar bijvoorbeeld een in elkaar gesleutelde telefoon. Dat soort mogelijkheden zal altijd blijven bestaan."

Achterdeurtje in de beveiliging

Daarnaast ziet Mekic vooral issues op het gebied van privacy. Er wordt 'een achterdeurtje' opengezet, vreest hij. "Voorheen was je telefoon een soort veilig bastion. Alles was encrypted, versleuteld. Nu ga je hier en daar toch een deurtje inbouwen. Als jij een deurtje hebt, kunnen anderen er ook doorheen."

Mekic denkt daarbij vooral aan 'foute' regimes die foto's van iPhone-gebruikers willen scannen op heel andere zaken dan kinderporno alleen. "Het probleem gaat ontstaan als deze technologie in andere landen wordt gebruikt voor andere doeleinden. Zo heeft Ethiopië bijvoorbeeld een anti-desinformatie-wet. Binnen 24 uur moeten berichten die 'desinformatie' bevatten verwijderd worden, ook uit privé-berichten. De volgende stap is dat Ethiopië bij Apple aangaat kloppen om Apple's technologie toe te passen op deze wet."

Techniek is niet perfect

Er is nog een ander, simpeler bezwaar: de techniek is nooit feilloos. "Je gaat situaties krijgen van mensen die absoluut geen kinderporno hebben, maar waar wel de politie voor de deur staat", verwacht Mekic.

"Apple gaat daar nog een menselijke check inbouwen, maar we weten niet hoe goed die werkt. Afbeeldingen die jij op je telefoon hebt, worden dus wel degelijk door mensen bekeken, potentieel. En daar kun je niks tegen doen."