Allemaal een gasmasker over 80 jaar: 'Dat hoeft geen doemscenario te zijn'

Door klimaatverandering dreigt ons leefgebied in de toekomst te veranderen, maar hoe erg is dat? "Wat we nu zien als rampzalig, is in de toekomst misschien wel heel normaal."

Het karakteristieke plaatsje Ransdorp is de woonplaats van filosoof Bas Haring en torent uit boven de bijna ondergelopen weilanden. De velden en wegen rondom het dorp lijken te dobberen op het water van de omliggende sloten en beekjes. "Vroeger lag het land een flink stuk boven zeeniveau", legt Haring uit. "Als gevolg van de veenwinning ligt het nu een stuk lager."

'Elke grote verandering voelt rampzalig'

Door de veenwinning strijdt de regio Waterland al sinds de twaalfde eeuw tegen het water. Met dijken en gemalen hielden de vorige generaties Waterlanders de voeten droog. "Nu vinden we het hier prachtig. We profiteren er zelfs van door het toerisme." Haring komt daarmee gelijk tot de kern: hoe erg zijn de gevolgen van klimaatverandering voor toekomstige generaties?

"Vroeger was er bebossing op deze plek. Nu is het een wijds landschap. Oudere mensen kijken er misschien met weemoed op terug, maar de huidige generatie weet niet beter. Elke grote verandering ten opzichte van het verleden voelt voor ons bijna vanzelfsprekend als rampzalig. Maar het gaat juist om de generaties die in de toekomst leven. Daarmee wil ik niet een mogelijk rampscenario bagatelliseren. Ik wil het wél relativeren."

'Je gaat ook niet in discussie met je hartchirurg'

Zaken lopen door elkaar bij de huidige klimaatdiscussie, vindt Haring: "We moeten niet discussiëren over of er wel of geen klimaatverandering is. Wetenschappers hebben dat met feiten aangetoond. Je gaat ook niet met hartchirurg in discussie als hij zegt dat je een hartoperatie nodig hebt."

Kunnen we dan wel discussiëren over klimaatverandering? Ja, zegt Haring. "Waar we wel over kunnen praten is of we de door wetenschappers gestelde feiten ook erg vinden. Willen we een Nederland met veel hogere dijken, of misschien zelfs ondergelopen land?"

Je gaat ook niet met een hartchirurg in discussie als hij zegt dat je een hartoperatie nodig hebt.

Filosoof Bas Haring

'Hoe erg is een gasmasker?'

"Het klinkt misschien logisch om te zeggen dat we zulke maatregelen heel erg vinden. Maar volgende generaties kijken met een hele andere blik op het verleden. Stel: over 80 jaar lopen we allemaal met een gasmasker over straat. Nu vinden we dat beeld afschuwelijk, maar het kan zijn dat latere generaties dat helemaal niet zo'n groot probleem vinden. Misschien worden ze wel heel comfortabel en modieus. We lopen nu bijvoorbeeld ook in kleding om ons te wapenen tegen het klimaat. Hoe erg vinden we dat?"