Alleen met regels zijn problemen bij crowdfunding te voorkomen

Crowdfundingswebsite Dream or Donate is plotseling offline gehaald. Terwijl er wordt gevreesd dat duizenden euro's zijn verdwenen, is de vraag hoe dit in te toekomst voorkomen kan worden.

Geld geven aan een patiënt die een bijzondere behandeling nodig heeft in het buitenland. Het is een voorbeeld van hoe duizenden mensen doneren via platforms voor crowdfunding, maar de regulering daarvan ontbreekt. "Dat is belabberd", zegt Lex van Teeffelen, lector financieel-economische innovatie aan de Hogeschool Utrecht.

Derde partij

"De grote fout is dat je nooit moet storten op de rekening van een crowdfundingplatform, maar op een derde geldrekening van een onafhankelijke partij", legt Van Teeffelen uit. "Daar blijft het geld staan tot aan alle voorwaarden is voldaan, en dan maken zij het over aan degene die het moet ontvangen. En niet het platform zelf."

Dat is precies wat misging bij Dream or Donate: eigenaar Robert-Jan Mastenbroek was zelf beheerder van de binnenkomende giften. Hij geeft aan gehackt te zijn en niets tegen de sluiting van zijn website te kunnen doen. Wat er nu met het geld gebeurt, blijft onduidelijk.

3,5 euro over

Vorig jaar haalde Boaz Spermon geld op voor een dure behandeling in het buitenland tegen zijn ziekte MS. Kosten: 100.000 euro. Na een optreden in RTL Late Night opende hij snel een campagne via Dream or Donate. "Het leek de beste optie, ook omdat ze beloofden geen winstoogmerk te hebben."

Tijdens de campagne bleek dat er hoge commissiekosten werden gerekend. "Van een donatie van 5 euro bleef maar 3,5 euro over. Dream or Donate rekende 5 procent commissiekosten en ook nog transactiekosten. Dat stond ergens verstopt in de veelgestelde vragen op de site", vertelt Boaz. Contact daarover opnemen was tevergeefs. "Ze zeiden dat ik maar 115.000 euro als doel moest stellen, dan zou ik wel de gewenste 100.000 euro overhouden."

Van een donatie van 5 euro bleef maar 3,5 euro over.

Boaz Spermon startte een campagne op Dream or Donate

'Kosten moeten wel gedekt worden'

"15 procent is wel heel ruig", zegt lector Van Teeffelen. "En het hoort netjes op de frontpage te staan." Toch vindt hij het niet raar dat er kosten worden gerekend. "Een platform moet geld verzamelen om in de lucht te blijven. De kosten moeten gedekt kunnen worden."

Om te voorkomen dat een situatie als deze het consumentenvertrouwen beschadigt, pleit Van Teeffelen voor regelgeving. Daarvoor zouden twee basisregels moeten worden ingesteld. "Zorg dat deze platforms verplicht een CBF-keurmerk voor goede doelen moeten hebben, en zorg voor een onafhankelijke toezichthouder die ten alle tijden onderzoek kan doen."

Minister wacht af

Al sinds het voorjaar van 2018 ligt er Europese wetgeving klaar die toezicht moet gaan regelen. Toch heeft Van Teeffelen daar zijn twijfels bij. "De minister van Financiën verschuilt zich achter Europese wetgeving, maar die wetgeving gaat niet gelden voor nationale platforms. Dus de minister moet eigen wetgeving gaan maken."

Ondertussen kunnen gevallen als bij Dream or Donate dus nog gebeuren. Boaz hoopt dat het goed komt met de gedupeerden. "Desnoods verkoopt die eigenaar zijn huis."