Aan een oplossing voor 'onnodige' ziekenhuisbehandelingen wordt hard gewerkt

Niet alle behandelingen in het ziekenhuis zijn even nuttig: die waarschuwing staat vandaag in de Volkskrant. De helft van alle behandelingen zou geen bewezen effect hebben.

Hoogleraar Sjoerd Repping werkt sinds kort voor het Zorginstituut om deze 'onzinzorg' tegen te gaan, en vertelde daarover in de krant. Volgens hem is zelfs 5 tot 10 procent van de behandelingen bewezen ineffectief.

'We weten het niet precies'

Tijn Kool (Radboud UMC) doet al langer onderzoek naar hoe de zorg effectiever kan worden. Volgens hem baseert Repping zich op een Engels onderzoek uit 2007. "Daarin staat dat van de helft van de zorg niet is aangetoond dat het helpt. Maar dat wil niet zeggen dat het níet helpt."

Of de uitkomsten uit Engeland ook direct toe te passen zijn op ons land, is de vraag. Kool denkt wel dat niet alle behandelingen nut hebben. "Wij willen dat in ieder geval in kaart brengen, want we weten het niet precies."

De 'onnodige' MRI-scan

Onderzoeker Tijn Kool vertelt dat, bijvoorbeeld, een kijkoperatie in de maag te vaak wordt toegepast. "Dat zeggen artsen ook. Maar een patiënt komt dan met buikklachten langs, soms meerder keren, en dan wil je toch iets. Terwijl het veranderen van de leefstijl van de patiënt vaak de oplossing is. Maar je wil graag iets doen als arts."

Ook KNO-arts Peter Paul van Benthem heeft weleens een behandeling toegepast die 'onnodig' was. "Ik heb ooit een MRI-scan gemaakt, die volgens de richtlijnen niet nodig was. Maar die patiënt was zo ongelukkig en kreeg daar een halve angststoornis van, dat ik het toen toch maar heb laten doen." De scan zorgde er op dat moment voor dat de patiënt werd gerustgesteld. Een goede afweging, vindt Van Benthem.

Meetbaar maken

Volgens de KNO-arts gaat het artikel over Sjoerd Repping iets te kort door de bocht. "We rommelen als artsen niet zomaar wat aan hoor. Het was wat eenzijdig belicht." Volgens hem is er sinds de publicatie van het onderzoek uit 2007 al veel gebeurd. "Zeker de beroepsgroep in Nederland heeft dat als aanleiding genomen om te kijken hoe het beter kan, ook samen met patiënten."

Het moeilijkste is volgens hem om het effect van behandelingen meetbaar te maken. "Van veel dingen kunnen we dat nog niet." Daarvoor zet hij zich in. "Er is enorm veel werk verzet met medisch specialisten. Door onze inspanning staat het meten van de effectiviteit nu in het hoofdlijnenakkoord van de minister." Het zorgde ervoor dat Repping werd benoemd, vertelt Van Benthem. "Meer partijen werken nu samen om meer kennis te genereren en de kwaliteit van de zorg beter te maken."