70 jaar mensenrechten: jongeren kennen ze lang niet allemaal

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) werd vandaag zeventig. Het overgrote deel (81 procent) van de jonge mensen heeft wel eens van de verklaring gehoord. Maar staat er precies in? Dat is lang niet bij iedereen bekend.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel. "Ik heb het begrip wel eens horen vallen in het nieuws, maar ik weet niet exact wat het inhoudt. Ik denk dat het een definitie is van de rechten die ieder mens zou moeten hebben", schrijft een deelnemer.

In de UVRM zijn de belangrijkst burgerlijke, politieke, sociale, economische en culturele rechten vastgelegd. Negen op de tien (87 procent) jonge mensen vinden het belangrijk dat er een internationaal verdrag voor mensenrechten is. Iemand zegt: "Zonder deze verklaring zouden mensen in de wereld onderdrukt kunnen worden door anderen. Zoals machthebbers, maar ook andere burgers. Ieder heeft recht op een waardig en gelijk bestaan."

Aantal artikelen te hoog ingeschat

Deelnemers aan het onderzoek kregen een aantal kennisvragen voorgelegd, zoals hoeveel artikelen er in de verklaring staan. 15 procent antwoordde correct dat dit er 30 zijn. De meerderheid (62 procent) denkt dat de UVRM meer artikelen bevat. Het gemiddeld aantal artikelen dat jonge mensen invulden was 47.

Ook werd deelnemers gevraagd of ze weten wat er in het eerste artikel van de UVRM staat: 'nee' antwoordden acht op de tien (79 procent) eerlijk. 17 procent was er wel van overtuigd dat ze het eerste artikel kennen. Van deze groep vulde driekwart (77 procent) juist in dat het 'Iedereen wordt vrij en met gelijke rechten geboren' het eerste artikel is.

Recht om te genieten van kunst en cultuur?

Als antwoord op de vraag welke rechten uit de UVRM jonge mensen kennen, noemen ze vooral het recht op vrijheid, gelijkheid, vrijheid van meningsuiting, onderwijs en leven. Ook het recht op vrijheid van godsdienst, adequate levensstandaard, veiligheid, een eerlijk proces en het verbod op slavernij komen vaak voorbij.

Andere rechten zijn duidelijk minder bekend. Een meerderheid (62 procent) denkt niet dat 'het recht om te genieten van kunst en cultuur' een mensenrecht is. Over de wettigheid van 'het recht op rust en vrije tijd' zijn jonge mensen verdeeld. De ene helft (48 procent) denkt dat het wel een mensenrecht is, de andere helft (47 procent) denkt van niet. Beide rechten staan in de UVRM.

Mensenrechten respecteren kun je leren

"Omdat er over het algemeen weinig kennis over is, lijkt het mij goed als mensen leren wat hun rechten als mens zijn", schrijft een deelnemer. Meer jonge mensen zijn het daar mee eens. Acht op de tien (84 procent) vinden dat er op school verplicht les moet worden gegeven over mensenrechten. Ze vinden vooral dat dit thuishoort op het middelbaar onderwijs (79 procent).

Deelnemers die voor de verplichte les zijn, vinden het belangrijk dat je vanaf een jonge leeftijd leert over wat mensenrechten zijn, het belang hiervan en hoe mensenrechten in de wereld worden nageleefd. De helft (53 procent) van de deelnemers geeft aan zelf op school les te hebben gehad over mensenrechten.