Het lijkt alsof homoseksualiteit niet bestaat in het mannenprofvoetbal. Van de zeshonderd Eredivisie-spelers is niemand uit de kast. "En dat terwijl je juist een rolmodel kunt zijn."

"Ik ken een paar spelers die homo zijn, maar ervoor kiezen om het geheim te houden", zegt sportjournalist Thijs Smeenk. Hij is vrijwilliger voor de Blankenstein Foundation en vertrouwenspersoon voor spelers die in de kast zitten. "Blijkbaar is het klimaat in Nederland nog niet veilig genoeg."

Moeilijk om uit de kast te komen

Maar dat er homoseksuele voetballers in de Eredivisie spelen, daar is Smeenk zeker van. Kevin Bodde, grensrechter in de Eredivisie, bevestigt dat. "Ik ken in elk geval een persoon van wie ik het zeker weet", zegt hij. Zelf is hij als enige op het veld openlijk gay. "Ik wil niet met zo'n geheim rondlopen."

Toch blijkt het voor anderen binnen de voetbalwereld moeilijk te zijn om ervoor uit te komen dat ze op iemand van hetzelfde geslacht vallen. "Voetbal is een harde wereld en dat helpt niet mee", weet amateurvoetballer Mike Gerritsen. Hij speelt bij een club in Deventer en is een half jaar geleden uit de kast gekomen.

Homofobe spreekkoren

"Als je een slechte bal speelt, wordt er meteen 'homo' geroepen door collega's", zegt Gerritsen. Ook Bodde kan genoeg voorbeelden noemen: "De zeepjes, de mietjes, de flikkers, dat soort uitspraken. Mensen bedoelen er waarschijnlijk helemaal niets mee, maar die woorden komen wel hard aan."

En dan zijn er nog de spreekkoren van supporters in de stadions. "Ik zit als sportjournalist regelmatig op de tribune en hoor nog vaak homofobe spreekkoren", vertelt Smeenk.

audio-play
Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Slecht voor carrière

Toch zijn het niet alleen de spreekkoren en harde cultuur in de voetbalwereld waardoor mannelijke voetballers er niet voor uit durven komen dat ze op mannen vallen. Bij veel spelers lijkt het vooral de angst dat het slecht is voor hun carrière. Bodde heeft het er weleens over met de Eredivisie-speler die in de kast zit.

"Hij wil hogerop komen in het voetbal. Ik denk dat het in de spelersgroep niet uitmaakt. Maar de bij spelersmakelaars, de supporters, in sommige buitenlanden, daar leeft het taboe nog wel." Smeenk herkent dat: "Veel jongens wegen de voordelen tegen de nadelen af en denken: 'ik parkeer mijn eigen geluk wel even, want dat is minder belangrijk'."

Weinig divers

Het is pijnlijk dat we zelfs in Nederland nog steeds geen openlijk homoseksuele voetballer hebben, vindt Smeenk. "Als je kijkt naar de ontwikkelingen in Nederland, dan hebben we de afgelopen 10 jaar op alle gebieden enorme stappen gezet wat diversiteit betreft. De voetbalwereld hobbelt erachteraan. Die van de mannen in elk geval, en dat is pijnlijk."

Amateurvoetballer Gerritsen heeft zelf ook lang geworsteld met zijn coming out: "Ik wilde eerst wachten tot na mijn dertigste, als ik gestopt was met voetbal." Het had hem geholpen als er een openlijk homoseksuele profvoetballer was geweest. "Dan had ik veel eerder de stap gezet."

Met vriendin geheimhouden

Bodde ziet dat homoseksuele voetballers er alles aan doen om hun geaardheid geheim te houden. "De profspeler die ik ken neemt een goede vriendin mee naar feesten als zijn vriendin. Dat lijkt me heel pijnlijk."

"Tegen mij is hij eerlijk, maar tegen veel anderen niet. Als je liegt kun je volgens mij ook niet goed presteren. Dat heb ik ook tegen hem gezegd, maar dat ziet hij anders." Opvallend genoeg is het bij het vrouwenvoetbal geen enkel probleem, ziet Bodde. "Op het hoogste niveau spelen veel lesbische vrouwen, maar bij de mannen blijft het een taboe. Het is gewoon triest dat we daarin nog niet onszelf kunnen zijn."

Rolmodel

En juist nu zou je als man je moment moeten pakken om uit de kast te komen. Althans, dat is wat internationaal voetballer Merel van Dongen onlangs zei tegen sportjournalist Smeenk. Ze speelt voor Oranje en is zelf lesbisch.

"Bij de vrouwen is het geen probleem meer", zei Van Dongen. "Als man had ik nu mijn moment gepakt, want iedereen omarmt je. Ook de grote merken, sponsoren, medespelers. Dan kun je een rolmodel zijn."

Amerikaanse NFL-speler gaf het voorbeeld

De American Football-speler Carl Nassib deed het in juni. In een korte video op zijn Instagrampagina vertelt hij bijna achteloos dat hij op mannen valt. Hij sluit het filmpje van amper 30 seconden af met de woorden: "Ik hoop dat dit soort video's in de toekomst niet meer nodig zijn."

Het leverde hem veel lof op. Ook de - veelal conservatieve - eigenaren van topclubs steunden hem openlijk.

Wachten op de volgende generatie

Toch is de kans dat een op dit moment actieve profvoetballer uit de kast zal komen klein, denkt Smeenk. Hij verwacht meer van de nieuwe generatie voetballers: "Ik geef veel les op middelbare scholen en bijna iedereen kent wel iemand die lesbisch of homo is."

"Had je die vraag vroeger bij mij in de klas gesteld dan had niemand 'ja' gezegd." Hij denkt dat de verandering in de voetbalwereld van onderaf zal komen.

Jezelf zijn

"Mijn mening is dat je je gelukkig moet voelen, dat je jezelf moet kunnen zijn", zegt grensrechter Bodde. "Ik wilde niet meer met zo'n geheim leven en heb toch het hoogst haalbare gehaald: de Eredivisie. Ik weet niet of dat gelukt was als ik in dat kastje was blijven zitten."

Ook amateurvoetballer Gerritsen had na zijn coming out alleen maar positieve ervaringen en baalt ervan dat hij het niet eerder heeft gedaan: "Ik vind mezelf zelfverzekerd, train het jeugdteam en wil voor die jongens een voorbeeld zijn. En toch heb ik zo lang gewacht. Gelukkig heb ik het niet nog langer uitgesteld."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.