200 miljoen die kabinet uittrekt voor veilige N-wegen 'druppel op gloeiende plaat': 'Het gaat om levens'

Een op de vier verkeersdoden valt op provinciale of rijks-N-wegen. Het kabinet wil de verkeersveiligheid aanpakken, maar trekt er te weinig geld voor uit, vinden belangenorganisaties. "Het betaalt zich terug met levens."

Het is een ambitieuze doelstelling: in 2050 moet het aantal verkeersdoden naar nul en in 2030 alvast gehalveerd. Maar de cijfers zijn reden tot zorg. Want nog altijd vallen er jaarlijks tussen de 610 en 670 doden in het verkeer. Een kwart van hen komt om op een N-weg. "Als je dat afzet tegen de rest is dat ontzettend veel."

Veel menselijk leed

Waar snelwegen druk en vol zijn, gaat een substantieel kleiner deel van het verkeer gaat over provinciale en soms ook rijks - N-wegen, legt verkeerskundige Fieke van Schaik van de ANWB uit. "Toch gebeuren er meer ongelukken op. Dat is heel zorgelijk".

"Je kunt je wel voorstellen dat daar veel menselijk leed achter zit". Op de N-wegen mag je 80 of 100 kilometer per uur rijden. Veel verkeer kruist elkaar er: auto's, fietsers, vrachtverkeer of tractors.

Onveilige infrastructuur

Het gevaar is grotendeels te wijten aan de inrichting, zegt Van Schaik. "N-wegen hebben vaak vaak een wat onveilige infrastructuur", legt ze uit. "Het kan zijn dat er geen middenbermscheiding is, geen vangrail of te kleine opritten".

Een foutje kan al snel fataal zijn. "Als je een verkeerde beweging maakt, kun je al op de verkeerde weghelft raken", vertelt ze. "Als twee auto's frontaal op elkaar botsen, leidt dat snel tot een dodelijke afloop." Ook is de berm vaak niet veilig, er staan bijvoorbeeld obstakels zoals bomen.

'Onvergeeflijke' N36

De Hengelose Marloes Rebel weet hoe gevaarlijk N-wegen zijn. De Twentse verloor haar moeder in 2014 na een ongeluk met dodelijke afloop op de N36 en onlangs haar goede vriend. De N36, in beheer van het Rijk, wordt in de omgeving 'dodenweg' genoemd.

Er zijn inmiddels aanpassingen aan de 36 kilometer-tellende N-weg gedaan, maar een middengeleider is er niet. Rebel wil dat die er komt. "Om de verleiding weg te halen om in te halen", zegt ze.

10 doden in 6 jaar

In de periode 2015- 2020 vielen er op de N36 bij ongelukken 10 doden, 8 gewonden met ernstig letsel en 571 ongelukken met alleen materiële schade. Afgezet tegen andere rijks-N-wegen vallen er veel meer slachtoffers op de N36, blijkt uit cijfers van het ministerie van Infrastructuur.

"Wat aan de N36 opvalt, is dat er niet zo'n middenbermscheiding is. Dat is al een heel gevaarlijke situatie. Dat zou daar veel oplossen", zegt verkeerskundige Van Schaik. De provincie Overijssel stuurde onlangs weer een brief om het Rijk te vragen snel met fysieke aanpassingen te komen.

Campagne Rijkswaterstaat

Minister Harbers van Infrastructuur laat weten dat de komende tijd gewerkt gaat worden aan veiligere bermen en uitwijkruimte op de N36. Volgens hem hangt de verkeersveiligheid op de N36 samen met gedrag. "De weg en het verkeer vragen veel aandacht van de weggebruikers zelf"

Rijkswaterstaat is er daarom een campagne gestart. "In de gedragsaanpak wordt ook intensief samen met de politie opgetrokken", laat Harbers weten. Verkeerskundige Van Schaik noemt een campagne goed, maar vooral een 'sluitpost' van te nemen maatregelen.

'Terugbetalen met levens'

Het begint met infrastructuur, zegt ze. "Al is het logisch is dat je je veilig gaat gedragen en dan is zo'n gedragscampagne een mooie extra." Ze pleit vooral voor meer investeringen. De 200 miljoen die het Rijk heeft uitgetrokken voor de veiligheid van Rijks- N-wegen noemt ze een 'goede eerste stap'. "Maar tegelijkertijd als je kijkt wat er nodig is, dan is het een druppel op de gloeiende plaat."

Alleen al middengeleider op de N36 bijvoorbeeld, kost ongeveer 90 miljoen. Toch is het belangrijk om er meer in te investeren. "Omdat je direct het verschil ziet. In plaats van tegen een boom, rijd je dan tegen een vangrail. Dan is de kans dat je met blikschade wegkomt groter. Dat is een grote investering. Maar dat betaalt zich terug met levens".

Harbers: voor de zomer een besluit over N36

Harbers sluit nieuwe investeringen niet uit laat hij aan EenVandaag weten. "Naar aanleiding van de oproep van de gedeputeerde, om tot fysieke maatregelen zoals verbreding en scheiding van rijbanen, over te gaan, geeft hij aan dat fysieke rijrichtingscheiding een oplossing kan bieden", zegt een woordvoerder.

"Daarbij is benoemd dat dit wel een complexe en kostbare maatregel is", laat men weten. "Of en wanneer deze maatregel uitgevoerd zal worden op (een deel van) de N36 kan hij momenteel nog niet kan toezeggen, maar zal hier naar verwachting voor de zomer een besluit over nemen." De minister wil binnenkort de N36 bezoeken.