Premier Balkenende heeft het onderzoek van de Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer naar het Kabinet der Koningin proberen tegen te houden. Het Kabinet der Koningin zou een rol hebben gespeeld in het dwarsbomen van het persoonlijk en zakelijk leven van Edwin de Roy van Zuydewijn. In april van dit jaar maakte de ombudsman in EenVandaag bekend klachten hierover zo serieus te nemen dat hij een officieel onderzoek instelde. Vanavond in EenVandaag uitgebreid aandacht voor het onderzoek.

De premier heeft in drie brieven –in bezit van EenVandaag en De Volkskrant en hieronder te zien- aangegeven dat het Kabinet der Koningin niet zomaar mag worden onderzocht. De wettelijke grondslag zou ontbreken. Ook mogen de directeur van het Kabinet der Koningin en zijn voorganger niet gehoord worden door de Ombudsman, omdat zij “geen inlichtingenplicht hebben”.

Letterlijk schrijft Balkenende: ""De Nationale ombudsman is uitsluitend bevoegd om de gedragingen van bestuursorganen te onderzoeken" (...) "De minister van Algemene Zaken is een bestuursorgaan. Het Kabinet der Koningin is geen bestuursorgaan"(...) "De Nationale ombudsman mist derhalve de vereiste wettelijke grondslag voor het in onderzoek nemen van een klacht die betrekking heeft op het Kabinet der Koningin. Dit geldt mitsdien eveneens voor een mogelijk gesprek terzake van de Nationale Ombudsman met de directeur van het Kabinet der Koningin".

Juridisch adviseur Openbaarheid van Bestuur Roger Vleugels stelt in een reactie dat Balkenende ongelijk heeft. "Door de motie Kalsbeek moet het Kabinet der Koningin wel degelijk worden gezien als een bestuursorgaan. (...) Balkenende berokkent de monarchie schade door het Kabinet der Koningin geen openheid te laten geven". Hoogleraar staatsrecht Jit Peters van de Universiteit van Amsterdam vindt de brief van Balkenende onbegrijpelijk. "Het Kabinet der Koningin is gewoon onderdeel van de overheid. Als ik als burger een klacht heb over het Kabinet der Koningin, dan moet de ombudsman die klacht gewoon kunnen onderzoeken. Dan kun je wel met allemaal wetten in de hand zeggen dat dat niet kan, maar dat doet niets af aan deze zaak". Ook zegt hij: "Als je niets te verbergen hebt, laat je zo'n onderzoek gewoon toe. Nu zal er altijd een zweem van een doofpot omheen hangen".

Balkenende geeft Brenninkmeijer ook een veeg uit de pan: "De Nationale ombudsman heeft thans door zijn optreden in de media ten onrechte de indruk gewekt dat hij bevoegd is en dat er reden is het Kabinet der Koningin onderwerp van onderzoek te laten zijn. Het Kabinet der Koningin is hierdoor ten onrechte in een verkeerd daglicht geplaatst door een orgaan met een bijzondere verantwoordelijkheid"

Opvallend is dat Balkenende in zijn brieven toegeeft dat het Kabinet der Koningin contact heeft gehad met vertegenwoordigers van het Bouwfonds. Oud-directeur Felix Rhodius zou contact hebben gehad met Elco Brinkman (Bouwend Nederland) en later met een bevriend directeur. De premier stelt overigens ook dat de klachten van de Roy van Zuydewijn "ongegrond zijn". Peters: "Dat is iets waar niet Balkenende, maar de ombudsman over gaat".

Bekijk hieronder de verschillende brieven:

Brief 1:

Brief 2:

Brief 3:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.