We horen het nu al weken in iedere peiling over het koningshuis: mensen hebben veel vertrouwen in Willem-Alexander. Jarenlang was hij zo’n beetje de verschoppeling van de Oranjes, maar sinds het koningschap lonkt is hij ineens bijna net zo populair als zijn moeder. En ook de monarchie krijgt brede steun: 70% is voor, 21% wil een republiek. Voor wat het waard is natuurlijk: hoe goed of slecht zijn die scores nu? Dat is te zien als we ze vergelijken met onderzoeken in omliggende monarchieën.

Te beginnen met de Spaanse koning Juan Carlos. De 75-jarige monarch is het afgelopen jaar geconfronteerd met schandalen waar Willem-Alexanders vakantiehuis in Mozambique bij verbleekt. Eén werd veroorzaakt door zijn dochter Christina en haar man, die betrokken bleken te zijn bij miljoenenfraude. Het andere veroorzaakte hij zelf, toen hij tienduizenden euro’s spendeerde aan een olifantenjacht in Botswana. Dat viel niet lekker bij het Spaanse volk dat zwaar zucht onder de economische crisis. Het bureau Sigma Dos peilde in januari een score van slechts 54% steun voor de monarchie – een jaar eerder was dat nog 76%. En bureau Metroscopia peilde slechts 42% vertrouwen in de koning zelf.  In hetzelfde onderzoek werden zelfs belastinginspecteurs hoger gewaardeerd dan Juan Carlos. Alleen banken en politici kregen van de Spanjaarden nóg lagere cijfers.

En ook bij onze zuiderburen wordt de score van Willem-Alexander waarschijnlijk met jaloezie bekeken. Ook koning Albert II en zijn familie bevinden zich in zwaar weer na enkele schandalen. Zijn zonen Filip en Laurent haalden geregeld negatief het nieuws, en in zijn laatste kersttoespraak vergeleek de koning de nationalistische partij N-VA impliciet met de opkomst van het fascisme en het nazisme in de jaren 30. Iets wat hem op veel kritiek kwam te staan. 52 procent van de Vlamingen wil volgens een iVox-peiling nu van de monarchie af. Ook hierover is Belgie echter verdeeld: de Walen staan namelijk nog wél achter hun koning.

Hoe anders is het in Engeland en Denemarken. De Britse koningin Elizabeth II en haar Deense evenknie Margaretha II regeren al jarenlang met veel steun van het volk. Onderzoeksbureau Ipsos peilde recent evenveel steun voor de Britse monarchie als bij ons en een torenhoge waardering voor de koningin: 90 procent was tevreden over haar.

Volgens het Deense bureau Megafon was de Deense monarchie in 2011 zelfs de populairste van Europa: slechts 16% van de Denen wilde een republiek. De belangrijkste reden voor de populairiteit is volgens deskundigen dat de monarchie ‘in het juiste tempo is gemoderniseerd’. Maar ook het feit dat koningin Margaretha zich zelden politiek uitlaat telt mee. En opvallend: de Deense kroonprins Frederik trouwde met Mary Donaldson, een ‘gewoon’ meisje uit het buitenland (Australie) – waar kennen we dat van?

Conclusie: de Oranjes mogen niet ontevreden zijn: ze nestelen zich wat cijfers betreft in de top van Europa. Eén zaak lijkt me wel zorgelijk voor Willem-Alexander: als we kijken naar de koningshuizen van West-Europa dan lijkt het erop dat een monarchie met een vrouw aan het hoofd stabieler en populairder is dan die geleid worden door een man. Toegegeven: de steekproef is wat klein, en ‘in het verleden behaalde resultaten...’. Maar misschien, achter én voor de schermen, Máxima toch iets meer invloed geven?

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.