Zit Zeeland straks zonder psychische zorg?

Het valt niet uit te leggen, vertelt Paul de Schipper, directeur van de Zeeuwse GGZ-instelling Emergis, dat een alleenstaande moeder met twee kinderen straks vanwege een depressie buiten de provincie moet worden opgenomen. Simpelweg omdat haar verzekeraar weigert te betalen. “Hoe gaat ze dat doen? Dat kan toch niet! Dat is onaanvaardbaar.’’

Toch staat het te gebeuren, voorspelt hij. Want Emergis, de enige aanbieder van zware ggz-zorg in de provincie Zeeland, kan niet langer nieuwe klanten aannemen zolang de verzekeraar van deze patiënten de rekening niet zal vergoeden. Een patiëntenstop dreigt, geeft hij aan. Op 1 oktober of zelfs eerder.

Noordkreet uit Zeeland

Vorige week zocht de directeur van de instelling, waar jaarlijks 10.000 patiënten worden geholpen, voor het eerst de publiciteit. Een noodkreet. Maar twee verzekeraars, Zilveren Kruis en CZ, komen niet over de brug met extra geld. Sterker nog, zegt De Schipper, ik heb niets meer van ze gehoord.

Besprekingen tussen zorgaanbieders en verzekeraars blijven meestal binnenskamers. Maar steeds vaker zoeken zorgaanbieders die met het afgesproken budget in de knel komen de media. Niet alleen in de ggz, ook in de wijkverpleging en ziekenhuiszorg. De zorgaanbieders zijn klaar met hoe zorgverzekeraars hen onder druk zetten.

Maximum zorg knelt

Heikel punt is steeds het zogeheten omzetplafond. Daarin wordt een maximum hoeveelheid te geven zorg afgesproken. Voor zorgverzekeraars een instrument om de zorgvraag en de uitgaven te beteugelen. Maar het systeem knelt.

Afspraken worden gemaakt op basis van resultaten van voorgaande jaren. Maar het blijft koffiedik kijken, aldus De Schipper. Zo mis je snel een trend. De trend in Zeeland is dat meer mensen met zware, vaak dubbele, problematiek hulp vragen. “Die help je niet even snel. Die hebben een langdurige behandeling nodig.’’

400 tot 500 mensen de dupe

Dit kan nu niet betaald worden uit het budget dat met Zilveren Kruis en CZ is afgesproken. Daarom neemt Emergis straks geen nieuwe patiënten meer aan. De deur zal gesloten blijven voor zo’n 400 tot 500 patiënten van CZ en Zilveren Kruis, schat hij in.

Karik van Berloo is jurist gezondheidsrecht. Hij stoort zich aan de omzetplafonds die zorgverzekeraars met aanbieders afspreken. “Je verlegt dan het risico van de zorgverzekeraar naar de aanbieder.’’

Er is geld over

Terwijl een gebrek aan geld niet het probleem is. Er blijft zelfs geld voor de ggz over. Minister Schippers liet onlangs aan de Kamer weten dat er voor ggz-zorg nog 288 miljoen op de plank ligt. Van Berloo: ,,Het kan niet zo zijn dat een zorgverzekeraar minder uitgeeft dan begroot en dan ook nog zorgaanbieders gaat kosten omdat ze over het afgesproken plafond heengaan.’’ De contracten verplichten zorgaanbieder om hun bestaande patiënten te blijven helpen. Ook al is het budget op.

Van Berloo wil dat het systeem van omzetplafonds op de schop gaat. Want zolang die er is, zullen instellingen uiteindelijk patientenstops invoeren. “40 Procent van de instellingen draait rode cijfers. Dat kun je maar zolang doen. Dus denk dat er een tendens komt dat zorginstellingen denken: het houdt een keer op.’’

Zolang wordt vastgehouden aan het systeem van omzetplafonds, zullen behandelstops dus her en der blijven opdoemen. De verzekeraar heeft een zorgplicht en kan een andere aanbieder regelen. Maar dat tast wel de keuzevrijheid van de patiënt aan. En in Zeeland kan dat zelfs betekenen dat patiënten in psychische nood hun heil buiten de provincie moeten zoeken.

EenVandaag heeft CZ, Zilveren Kruis en de brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland gevraagd om hun kant van het verhaal te vertellen en uit te leggen wat het belang van zorgplafonds is. Alledrie hebben geweigerd voor onze camera te verschijnen.