Tijdens het afrekenen bij de plaatselijke bouwmarkt komt het nijpende personeelstekort in ons land ineens heel dichtbij. Ik maak een praatie met de eigenaar, die verzucht dat hij bijna niemand kan vinden die in de winkel wil staan. Sterker nog: er worden mensen weggekocht. "En echt niet voor lullige bedragen hoor", merkt hij op.

Medewerkers die worden weggekocht bij mijn plaatselijke bouwmarkt? Huh? Dan heb ik het niet over de Gamma of Praxis, maar over zo'n heerlijk gespecialiseerde bouwmarkt waar ze je nog gewoon helpen en vooral ook weten wat je bedoelt als je iets zoekt dat verder gaat dan een bus verf of een rol behang. Een behoorlijke winkel ook, net verhuisd naar een groter pand. De zaken gaan goed: de winkel zoekt vakmensen. Niet te vinden, zo blijkt. En degene(n) die er zijn, worden dus zelfs voor veel geld weggekaapt door de concurrent. "Ik snap niet dat zij het kunnen betalen. Onze winkel draait goed, maar er is een grens aan wat je aan het personeel kan betalen. Als ik hetzelfde zou betalen als de concurrent, dan is het niet vol te houden", aldus de eigenaar.

Een week later staat er op de redactie ineens een lekkere taart. Afzender: onze broodjesleverancier, die helaas zijn diensten moet staken omdat hij niemand kan vinden die de broodjes gaat brengen. Ter afscheid een slagroomtaart, want hij vindt het erg jammer. Wij ook. Die week lees ik een persbericht van Monsterboard.nl: Nederland kent een record aantal vacatures. Bijna jubelend staat in het persbericht dat de "rek er nog lang niet uit is" en dat "de vraag met name toeneemt in de bouw en de industrie".

Niet alleen daar, zo blijkt als ik het onderwerp in de redactievergadering opper. Collega's kennen zelf ook wel winkels en bedrijven die staan te springen om personeel. Zo heeft een plaatselijke bakker in het midden van het land een veelzeggend bordje achter het raam staan: "Wegens personeelstekort sluiten we om 3 uur." Het lijkt ons een geweldig voorbeeld dat iedereen aanspreekt en ik bel de bakker.

De bakkersvrouw vertelt dat ze in feite al twee jaar iemand zoeken voor in de winkel. Een tijdje geleden hadden ze eindelijk iemand gevonden, maar die was na twee maanden alweer weg. Nu werkt de vrouw van de bakker noodgedwongen 5 dagen per week, terwijl ze in de zestig is en terug wil naar 2 dagen per week. Zelfs bemiddeling via het Centrum voor Werk en Inkomen (de CWI's) heeft tot nu toe nauwelijks effect. Als ik haar een paar dagen later weer spreek, vertelt ze dat ze druk hebben gezet via het CWI en dat nu nu misschien iemand via hen kunnen krijgen. "Maar twee jaar geleden zou ik op grond van haar c.v. hebben gezegd: zij lijkt me niet geschikt. Nu moeten we met alles genoegen nemen."

Ook de eigenaar van de bouwmarkt bel ik, en na lang wikken en wegen wil hij meewerken. Door het personeelstekort moet de winkel, die sinds een jaar is uitgebreid, noodgedwongen weer inkrimpen. De helft van de ruimte gaat weer verhuurd worden. Tot verdriet van de eigenaar.

Het lijkt toch een tamelijk bizarre situatie: je moet je winkel inkrimpen of in het uiterste geval zelfs sluiten terwijl je goed draait. Simpelweg omdat je niemand kan vinden die in de winkel wil staan, en die met een beetje geluk ook nog wat verstand heeft van wat-ie verkoopt. Hoe zit het dan met al die werkzoekenden die aan de kant staan? Herintredende vrouwen, 50-plussers, noem maar op?

MKB Nederland (de koepel van zelfstandige ondernemers) vindt dit ook onverteerbaar. "De arbeidsmarkt functioneert niet goed. Er is nu niet alleen sprake van een groeiende economie waardoor er meer behoefte is aan personeel. Je ziet ook dat vraag en aanbod elkaar niet vinden. Aan de ene kant is er een grote vraag naar personeel, aan de andere kant staan mensen aan de kant." Uitzendbureau's en CWI's zouden veel meer kunnen samenwerken om te zorgen dat ook mensen zonder baan aan de bak komen, is de teneur bij de koepel van ondernemers,

Via het MKB krijg ik het nummer van een bedrijf uit de bouwsector die opdrachten moet laten liggen omdat ze geen tekenaar kunnen vinden. Daarnaast is technisch opgeleid personeel sowieso een probleem. "Niet te vinden. We moeten ze allemaal zelf opleiden", vertelt de directeur.

Met collega Fannie maak ik afspraken om het verhaal vandaag op te gaan nemen. Zondagochtend krijg ik ineens een telefoontje van de bakker en zondagmiddag van de plaatselijke bouwmarkt. Ze zien toch van hun medewerking af. Gebrek aan tijd; bang voor onrust onder het (resterende) personeel; bang dat concurrentie ineens denkt: hee, dat gaat niet goed daar, bang voor imagoschade, dat zijn zo'n beetje de redenen die worden gegeven, Maandagochtend belt ook het bedrijf uit de bouwsector af. "Geen tijd". Ik sta perplex. Ik heb nog nooit meegemaakt dat alle partijen die meewerken aan een verhaal afbellen. Is het zo schadelijk voor een bedrijf om te vertellen dat je simpelweg geen personeel kan vinden? Het kan toch ook positief werken: goede PR op landelijke televisie voor je bedrijf?

Maar misschien denk ik er te simpel over. De bedrijven zien het écht niet zitten, ondanks lange voorgesprekken die ik met ze heb gehad. Dat is natuurlijk hun goed recht. Ik blijf het alleen jammer vinden dat een probleem dat bij nader inzien nog groter is dan het lijkt, op deze manier niet voor het voetlicht gebracht kan worden. Dus als er moedige bedrijven, winkels of andere middenstanders zijn die wél hun verhaal willen vertellen over het nijpende personeelstekort....laat het ons weten via [email protected]. We geven het nog niet op....

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.