Mannen in kinderdagverblijven zijn een zeldzaamheid

Het is in Nederland een zeldzaamheid: mannen die werken in de kinderopvang. Slechts 1% van de werknemers in kinderdagverblijven is man. In Denemarken kan het kennelijk wel. Daar is twintig procent van de werknemers in kinderdagverblijven man. Zijn mannen in de kinderopvang nou noodzakelijk, of juist een gevaar?

Een 28-jarige basisschoolleraar uit Hilversum is vorige maand opgepakt met kinderporno op zijn computer. Leerlingen en ouders zijn in shock en ook op de crèche waar de man eerder werkte wordt vol ongeloof gereageerd. De medewerker was ook daar zeer geliefd bij de kinderen, die in hem een geweldige begeleider vonden.

Incidenten in kinderdagverblijven

Deze man is niet de enige man ‘die met kinderen werkt’ die het afgelopen jaar is opgepakt voor het bezit van kinderporno. Vorig jaar wordt een medewerker van de Stichting Kinderopvang (SKBNM) aangehouden op verdenking van het bezit van kinderporno op zijn privé-computer. Een 49-jarige man uit Heerhugowaard, wiens vrouw een gastouderopvang runt, wordt opgepakt voor het bezitten, verspreiden en aanbieden van kinderporno. En in mei van dit jaar wordt de 27-jarige pedagogisch medewerker Bart C. veroordeeld voor ontucht met zeven minderjarige meisjes op een BSO in de Bilt. Deze zaak inspireert de 28-jarige Björn Geuke tot het schrijven van een brief aan Bart C.: 

Zijn mannen in de kinderopvang wel wenselijk?

Het wakkert de discussie weer aan over de wenselijkheid van mannen in de kinderopvang. Sinds de zaak van Robert M. die meer dan 67 zeer jonge kinderen misbruikte op de crèche ‘t Hofnarretje, is de screening dan wel enorm aangescherpt en is op aanraden van de commissie Gunning het vier-ogenprincipe ingevoerd: geen luier mag meer verwisseld worden zonder dat iemand anders kan meekijken. Maar is dat genoeg? Zijn mannen in de kinderopvang een mooie wens, maar uiteindelijk toch een risico?  

Gedragskundige Lauk Woltring vindt mannen die werken in de kinderopvang geen risico: “Mannen in de kinderopvang zijn zeer noodzakelijk. De EU streeft naar 20% mannen in de kinderopvang, maar in Nederland zijn het er nu minder dan 1 op de 100. Ook in Groot-Brittannië is maar 2% van de werknemers in de kinderopvang man.” 

In Denemarken is het anders

Komt dit door mannen als Robert M. en Jimmy Savile die het voor the good guys onmogelijk maakt om in de kinderopvang te werken? Woltring denkt van wel. “In andere landen, zoals Noorwegen en Denemarken, is de screening vooraf beter, er glippen geen pedofielen doorheen, dus het vertrouwen van de ouders in het systeem is groot. Ook is Denemarken een land waar het ‘gewoner’ is om mannen met baby’s te zien, doordat Deense vaders maandenlang vaderschapsverlof kunnen krijgen. In Denemarken is maar liefst 23% van de werknemers in kinderopvang man.”

Rick Ploemen, leidinggevende van een kinderdagverblijf, kijkt ook met een bewonderend oog naar de situatie in Denemarken. Zelf streeft hij bij het kinderdagverblijf naar 50% mannen en 50% vrouwen in het team. Van de rotte appels in de kinderopvang heeft hij last. “Ze schaden the good guys. We moeten dus allemaal nog beter opletten tijdens de sollicitatieprocedures, en durven doorvragen. Niet blind varen op een VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag) maar echt je mensenkennis gebruiken.” 

Anders ontstaat het beeld dat alleen vrouwen in verzorgende beroepen werken

Het werkveld vindt het ook wenselijk dat er meer mannen in de kinderopvang gaan werken. Er moeten meer rolmodellen komen. “Anders ontstaat het beeld dat alleen vrouwen in verzorgende beroepen werken en dat jongens allemaal bij de brandweer of in de bouw gaan werken.” zegt Rick Ploemen, leidinggevende van het kinderdagverblijf. “Terwijl wij vinden dat ieder mens zich moet kunnen ontwikkelen waar zijn of haar talenten liggen."

Woltring beaamt dat. ”De wereld bestaat uit mannen en uit vrouwen. Anders geef je een signaal af; dit zijn vrouwenberoepen. En dat heeft consequenties voor de latere taakverdeling. Bovendien hebben mannen een andere aanpak dan vrouwen, een iets grotere risico acceptatie bijvoorbeeld.  En ander taalgedrag. Ze gebruiken kortere zinnen. En dat laatste is belangrijk omdat taal bij jongens later op gang komt dan bij meisjes."

Foute figuren schaden vertrouwen

Ook Arjen Uppelschoten, pedagogisch medewerker bij BSO de Kameleon in Nieuwegein baalt dat er nog steeds pedofielen tussendoor weten te glippen. “Ik werk nu twaalf jaar met kinderen, dus ook in de tijd van Robert M.. De angst en het wantrouwen van ouders begrijp ik heel goed. Ik houd er ook rekening mee. Met de meisjes loop ik bijvoorbeeld niet meer mee naar de w.c., dat laat ik een vrouwelijke collega doen. En ik werk ook niet met de baby’s, maar met de oudere kinderen. Mannen en baby’s, daar zijn we in Nederland toch niet zo aan gewend.”

Psychotherapeut Jules Mulder van Stop it Now! wil daarbij een kanttekening maken. “Het feit dat je kinderporno op je computer hebt, betekent niet automatisch dat je een pedofiel bent. Veel mensen met een pornoverslaving komen relatief makkelijk in aanraking met kinderporno, maar zijn daardoor niet meteen ook pedofiel.” 

Volgens Lauk Woltring is behalve een betere screening ook een speciaal register nodig voor werknemers in de kinderopvang: “Foute figuren blijven op die manier eerder weg, omdat ze worden afgeschrikt.”