“Het zou fijn zijn als we iemand kunnen laten horen die vóór Trump is”. Het was de afgelopen tijd op de meeste redacties toch even zoeken. De een vindt hem een gevaarlijke gek, de ander noemt hem incompetent en in het gunstigste geval hoor je: we zullen het er mee moeten doen. 

Maar echte fans staan niet in elk redactioneel adressenbestand. Nu moet ik toegeven dat de markt voor het tegendraadse, of het politiek incorrecte geluid, en in dit geval dus bijvoorbeeld vóór Trump, groeiend is. Wie vindt wat de meeste mensen niet vinden, is een graag geziene gast aan de dagelijks praattafels. Voor de zelfstandig werkende deskundige of commentator is de tegenmening een lucratieve business aan het worden. Maar daarover een andere keer.

Donald J. Trump dus. Verwarring veroorzaakt hij. Ik luisterde met collega´s naar zijn inaugurele speech. Het was een gruwel voor de meesten. En ook in veel commentaren lees ik scherpe, nietsontziende analyses die veelal concluderen dat de nieuwe Amerikaanse president een duister, donker, onheilspellend en xenofobisch verhaal hield. Tussen hoop en vrees is de uitspraak, maar als ik de analyses goed begrijp kunnen we hoop schrappen en blijft slechts vrees over. 

Het was allemaal in de overtreffende trap en ook beledigend naar de vertrekkende president om Amerika af te schilderen als een plek waar een bloedbad heeft plaatsgevonden, waar lege fabrieken erbij staan als grafstenen op een kerkhof, het land door het buitenland is leeggeroofd, dat de middenklasse een poot is uitgedraaid, het onderwijs naar de knoppen is en de straat wordt gedomineerd door terroristen en drugsverslaafden. Kortom, Amerika is een hel en Trump gaat daar vanaf nu het mes in zetten en alles wordt beter. 

Het is lef om, hoe overdreven ook, de crisis, die er wel degelijk is, in begrijpelijke taal te benoemen. Zeggen dat je mensen die vergeten zijn weer ziet staan, dat de tijd van loze beloftes voorbij is en dat de politieke klasse in Washington onder zijn bewind niet langer meer de dienst uitmaakt.

Het is bij Wilders de overdrive, Fortuyn hield zich met de puinhopen van paars ook niet in en Hans Wiegel maakte puinruimen tot een begrip, maar het is allemaal verbaal kinderspel bij de taal van Trump.

En toch valt er van Trump iets te leren. Niet het begrip geloofwaardigheid, want Trump is immers mede door een losgeslagen vrije markt miljardair geworden en heeft, zo begrijp ik uit al die biografieën, als een ongelikte beer zijn vermogen bij elkaar gegraaid. Maar Trump heeft wel een verhaal. Een verhaal dat op z´n minst de indruk wekt en het gevoel geeft dat hij de 'gewone Amerikaan' ziet staan, dat hij het ongenoegen heeft gehoord, ook al moet betwijfeld worden dat zijn oplossingen hout snijden. Trump spreekt niet meer over een partij, maar over een beweging. Dat dwingt tot nadenken. Het zijn allemaal dezelfde ingrediënten die in Groot-Brittannië tot Brexit hebben geleid en die ook in Frankrijk, Duitsland en bij ons opspelen. Wie het verhaal van Trump onzin vindt, achterover gaat hangen en denkt dat het gevaar uiteindelijk wel weer overwaait, heeft het mis. Een wake-up call betekent wakker worden.

Kees Boonman, politiek commentator

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.