Is Afghanistan te onveilig om naar terug te keren?

Afghanistan is een land in oorlog en het is niet veilig om asielzoekers naar het land terug te laten keren, stellen tien verschillende mensen- en kinderrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International en Unicef. Zij starten een campagne, waarbij ze 80.000 handtekeningen hopen te verzamelen.

Voor de tweede keer in twee weken werd Kabul opgeschrikt door een grote aanslag. De veiligheidssituatie in Afghanistan lijkt achteruit te gaan. Dat constateert ook Yara Boff Tonella, woordvoerder van Amnesty International: "Het is er enorm onveilig. Het is op Syrië na het onveiligste land ter wereld. Het geweld daar heeft enorm veel burgerslachtoffers tot gevolg. Dat kostte vorig jaar alleen al 10.000 slachtoffers."

Nieuw ambtsbericht over Afghanistan

De organisaties kijken uit naar een nieuw ambtsbericht over de situatie in Afghanistan. Dat bericht informeert de VVD-staatssecretaris Harbers over de actuele situatie in het land. Zo’n bericht kan aanleiding vormen voor de regering om te besluiten uitzettingen naar Afghanistan voorlopig stil te zetten. Het huidige beleid is opgesteld aan de hand van een ambtsbericht uit 2016. De verschillende mensen- en kinderrechtenorganisaties zijn hoopvol over een beleidsverandering. Boff Tonella: "Wij verwachten dat er maar één conclusie kan zijn."

Handtekeningen in Zutphen

Diezelfde hoop houdt ook Patricia Withagen, GroenLinks-wethouder in Zutphen. Zij stuurde namens de gemeenteraad een brief aan staatssecretaris Harbers met de oproep om in ieder geval tot het nieuwe ambtsbericht uitzettingen naar Afghanistan te staken. Daarmee volgt de gemeente het voorbeeld van onder andere Rotterdam, Wageningen, Leeuwarden en Maastricht. Withagen bespeurt een groot maatschappelijk draagvlak in Zutphen voor die brief. "In totaal is er een behoorlijke groep Afghanen in Zutphen, 43 in totaal. Bovendien zijn er een gezin, en nog wat mensen, die op dit moment uitgezet dreigen te worden. Daartegen is kortgeleden een grote handtekeningenactie geweest."

De Zutphense wethouder ziet nu nog geen verdere mogelijkheden om de met uitzetting bedreigde Afghanen te helpen. "Wij kunnen daar niet zo ver mee gaan. We kunnen wel de krachten bundelen. Ik ben blij dat de raad, het college van burgemeester en wethouders en de leerlingen de krachten bundelen. Er zijn meer gemeenten die de oproep doen en ik hoop dat dat samen kan helpen."

Geen NK bodybuilding?

Voor Mostafa uit Utrecht is dat zeker ook te hopen. Hij vluchtte op zijn veertiende vanuit Afghanistan, nadat de Taliban hem ging verdenken van spionagewerkzaamheden. Eerder verloor Mostafa zijn vader en andere familieleden bij zelfmoordaanslagen. De inmiddels 19-jarige Afghaan vind dat de Nederlandse overheid met twee maten meet in zijn beoordeling van de situatie in Afghanistan. "Het reisadvies dat ze aan Nederlanders – allochtoon en autochtoon – geven is negatief. Het is te gevaarlijk om er naar toe te reizen. Maar als het om vluchtelingen gaat, is Afghanistan ineens veilig."

Mostafa staat op het punt om zijn HAVO-diploma te halen en probeert bovendien mee te doen met het NK Bodybuilding. "Het is best wel zuur", zegt Mostafa, "Je werkt hard en je doet alles goed. Je houdt je aan de regels. Maar toch wordt dat allemaal niet gewaardeerd."