Een gloedvolle speech houden voor publiek. Het idee alleen al doet veel mensen het angstzweet uitbreken. Toch kan iedereen het leren, zegt Chris Anderson, de man achter de wereldberoemde Ted talks. EenVandaag sprak hem tijdens een bezoek aan Nederland. Hij presenteerde in Amsterdam zijn nieuwe boek over de Ted Methode.

Tegenwoordig vinden er elke dag wereldwijd acht Tedlezingen plaats. Sprekers worden uitgenodigd om in maximal 18 minuten ‘de presentatie van hun leven’ te houden over hun ideaal of project. Het populairste Tedpraatje ging over onderwijs en was van Ken Robinson. Hij werd 35 miljoen keer bekeken en versloeg Bill Gates, Steve Jobs en zanger Bono.

Voor een Nederlander die aan TED x  Amsterdam meedoet is het het hoogste eerbertoon als hij met zijn lezing op TED.com komt. Dat is maar enkelen gelukt, onder wie Peter van Uhm, oud-commandant van de strijdkrachten. Wereldwijd werd zijn speech meer dan twee miljoen keer bekeken.

Wat is het geheim van een goede presentatie? In EenVandaag een gesprek met Chris Anderson en Peter van Uhm.

Van Uhm zegt hierover: "Mijn speechschrijver Annelies Breedveld beloofde me dat ze bij 100.000 views een appeltaart zou bakken. Na drie appeltaarten is ze gestopt. Het filmpje met mijn lezing is inmiddels meer dan twee miljoen keer bekeken.

Toen ik werd gevraagd wist ik niet wat TED was. Mijn dochter zei: ,,Dat is groot, dat moet je doen.''

Met twee mensen ben ik gaan sparren. Mijn speechschrijver Annelies kwam met het idee van het wapen. Ik zag onmiddellijk dat het briljant was, maar er waren ook grote risico’s. We waren bang dat mensen de zaal uit zouden lopen voor een man met uniform en een wapen. De soldate komt bewust van rechts op, met de loop van het wapen van het publiek af. Ik neem het wapen over en stop het magazijn achter me zodat het publiek zeker weet dat het veilig is.

Maar dan nog: als ik me omdraai met het wapen naar de zaal toe dan merk ik dat iedereen schrikt in zijn stoel. Ik val uit eventjes uit mijn rol. In het filmpje zie je dat mijn mondhoeken omhoog gaan en ik een kleine glimlach heb: I’ve got you!

Stephanie, de soldate die mij het geweer geeft, was net gewond geraakt  op missie. Daardoor kon zij niet 18 minuten op het toneel staan. Aan het einde van mijn speech komt zij terug – je ziet dat ze aan haar been gewond is – en gaat in het licht staan. Ik trek me dan terug.

Alles in de speech is doordacht. Maar een ding niet. Jim Stolze, de baas van TEDx Nederland kondigt mij aan en vertelt over het sneuvelen van mijn zoon in Afghanistan. Daar had ik me niet op voorbereid. Het treft mij diep. Ik ben boos op mezelf dat ik me niet hierop heb voorbereid. En met die gevoelens loop ik het podium op. Ik maan mezelf dan om vooral rustig te blijven.

De lezing heeft heel veel impact gehad. Aan een Nederlandse jongen die op de Amerikaanse militaire academie West Point studeert heb ik een brief gestuurd om hem te complimenteren. Hij stuurde mij een brief terug dat hij voor dat hij door mijn lezing op Ted X was geinspireerd.  Net na afloop van die lezing was ik met een Nederlandse delegatie op een NAVO-top in Washington. Een Amerikaanse kapitein in vol gala-ornaat stormt onze premier voorbij en geeft mij een hand terwijl hij zeg: "I’ve seen it en my whole company.’’

Ik heb geen enkele negatieve reactie gekregen. De Amerikaanse wapenlobby maakte met de titel van de lezing ‘Waarom ik koos voor het wapen reclame’, totdat ze door hadden wat de boodschap is. Toen trokken ze de campagne in.’’

Bekijk hier de geruchtmakende presentatie die generaal b.d. Peter van Uhm in 2011 gaf: