Aaron Traywick, de Amerikaan die zondag overleed in Washington, vond dat de ontwikkeling van een medicijn tegen HIV te lang duurde en gebruikte zijn eigen lichaam om een experimenteel middel uit te proberen. Dat doet denken aan Barry James Marshall. Deze Australische arts slikte in 1982 bacteriën in om zo een maagzweer te veroorzaken. Hij werkte samen met zijn collega Robin Warren. Uiteindelijk leverde zijn aanpak hen in 2005 de Nobelprijs voor Geneeskunde op. 

Traywick injecteerde zichzelf in februari voor het oog van de camera met een experimenteel middel tegen HIV. Zondag werd hij dood gevonden in een drijftank voor meditatie. De doodsoorzaak van Traywick is nog onduidelijk; de politie vond ‘drugsgerelateerde materialen’ bij de drijftank maar het onderzoek naar wat hij in zijn bloed had kan nog weken duren.

Met Marshall liep het goed af, vertelt Peter de Keizer, medisch onderzoeker naar veroudering en verbonden aan de Universiteit van Utrecht. Hij kreeg een maagzweer en genas die met antibiotica. Daarmee stond vast dat een operatie niet noodzakelijk is voor de behandeling van een maagzweer. "Een drastische stap, maar Marshall zag geen andere manier om zijn collega's te overtuigen dat bacteriën de oorzaak zijn voor een maagzweer", aldus De Keizer. 

Zelf medicijnen namaken

Veel individuen met een niet-medische achtergrond volgden het voorbeeld van Marshall, vertelt De Keizer. In de jaren '80 en '90 vooral met middelen tegen aids, dat toen net ontdekt was. En op dit moment merkt De Keizer een toename van experimenten met medicijnen tegen veroudering. Hij doet daar zelf onderzoek naar. "Het middel dat wij vonden was nog geen drie weken oud toen in Amerika iemand het namaakte en zelf ging gebruiken. Dat was enorm schrikken, we hadden het absoluut niet verwacht. Heel erg bizar", aldus De Keizer. "Je kunt overdoseren, je moet dat echt niet doen", zegt hij erover. 

'Medische experimenten moeten toegankelijker worden'

"Ik heb er wel begrip voor als mensen terminaal ziek zijn. Het uitontwikkelen van een medicijnkost nu nog tien jaar en grofweg een halfmiljard euro. Mensen pikken dat niet meer", weet De Keizer. "Ik vind dat wet- en regelgeving daarop achterlopen. Kennis is tegenwoordig vrij beschikbaar, en via internet kunnen mensen middelen nu ook zelf kopen. Maar de betrokken sites testen de middelen niet en dekken zich ook in door te zeggen dat de middelen niet voor humaan gebruik zijn".

De Keizer vindt dat mensen makkelijker mee moeten kunnen doen met medische experimenten zodat ze onder toezicht nieuwe middelen kunnen gebruiken. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.