'Groot-Brittannië wil waarschijnlijk in de EU blijven'

Matt Singh analyseert en verzamelt peilingen en is oprichter van de website Number Cruncher Politics. Op verzoek van EenVandaag beantwoordt hij een aantal vragen over het EU-referendum in het Verenigd Koninkrijk van donderdag.

Wat zeggen de peilingen: wordt het Brexit of niet?

 

Op dit moment spant het erom volgens de peilingen. Sommige zeggen dat nu, een paar dagen voor het referendum, vertrekken op voorsprong staat. Het kan twee kanten op met de uitslag, maar statistisch gezien is het iets waarschijnlijker dat het handhaven van de huidige situatie het wint van de keuze voor verandering. Daarom is het waarschijnlijker dat Groot-Brittannië zal stemmen om in de EU te blijven. Maar zekerheid is er niet. 

• Lees ook: een meerderheid van het EenVandaag Opiniepanel zou zich graag in een referendum willen uitspreken over de vraag of Nederland in de EU moet blijven. 

 

Waarom doet het Uit-kamp het nu zoveel beter dan in eerdere peilingen (waarin het In-kamp op voorsprong stond)?

 

Het Uit-kamp heeft de afgelopen weken de beste campagne gevoerd. Ze hebben gezorgd dat het debat meer over immigratie gaat dan over economische perspectieven. Dat heeft ze geholpen, want op dat punt hebben zij de sterkste argumenten.

 

Ze hebben ook met enig succes betoogd dat stemmen voor vertrek ook risico's met zich meebrengt – zo geloven veel kiezers dat Turkije waarschijnlijk binnenkort lid wordt van de EU. Maar de nieuwste peilingen laten weer een daling zien voor het Uit-kamp.

 

Wat is het verschillen tussen telefonische en online-peilingen? Heeft de methode consequenties voor de peilingsresultaten?

 

Bij de twee methoden wordt de steekproef op heel verschillende wijze samengesteld. Bij onlinepeilingen wordt normaal gesproken gebruik gemaakt van panels waar mensen zich voor kunnen aanmelden. Bij telefonische peilingen worden meestal willekeurige mensen gebeld, wat vroeger een representatieve steekproef opleverde, maar waarvoor de respons tegenwoordig zeer laag is.

 

Daarom zijn beide methodes in principe niet representatief, maar ze worden representatief gemaakt door ondervertegenwoordigde categorieën zwaarder te laten wegen, en oververtegenwoordigde categorieën juist minder zwaar. Omdat ze niet dezelfde mensen bereiken, kunnen de resultaten soms uiteenlopen.

 

Welke methode vertrouwt u het meest?

 

Daar is geen eensluidend antwoord op te geven. Ze hebben beide hun voor- en nadelen, en het biedt meerwaarde om ze allebei te gebruiken. Het hangt in feite van de situatie af. Maar toen voor dit referendum de resultaten van telefonische- en onlinepeilingen uiteenliepen, bleek uit een gezamenlijk onderzoek van Number Cruncher Politics en enquêtebureau Populus (ik ben één van de opstellers) dat telefonische peilingen waarschijnlijk dichter bij de waarheid lagen.

 

Wat zal naar uw idee de doorslag geven in de Britse beslissing voor of tegen Brexit?

 

Wat twijfelende kiezers in de peilingen en focusgroepen telkens weer aangeven, is dat ze gewoon 'feiten' willen horen. Het probleem is dat het een kwestie van meningen is, en niet van feiten, of Groot-Brittannië nu beter af is in of uit de EU.

 

Als je mensen rechtstreeks vraagt door wie ze zich laten beïnvloeden, noemen ze vaak mensen die hun mening al gegeven hebben, zoals president Obama, of mensen die onpartijdig zijn, zoals de koningin of de gouverneur van de Bank of England, Marc Carney. Sommigen geven aan dat de mening van hun vrienden en familie belangrijk is, en veel anderen zeggen dat ze het simpelweg niet weten.

 

Een belangrijke categorie kiezers zijn degenen die een hekel hebben aan de EU, maar wel denken dat het EU-lidmaatschap positief is voor de Britse economie. Deze mensen zullen moeten beslissen wat voor hen zwaarder weegt.

 

Heeft de dood van Jo Cox iets invloed op de opkomst en de uitslag van het referendum?

 

Het is meestal moeilijk te zeggen wat de invloed van zulke gebeurtenissen op het stemgedrag zal zijn, zeker in de eindfase van de campagne. De Nederlandse lezers zullen natuurlijk terugdenken aan Pim Fortuijn in 2002, en er zijn ook parallellen met de moord op de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Anna Lindh vier dagen voor het euroreferendum in 2003.

 

Aan de hand van wat de peilers zeggen – een van hen publiekelijk – lijken hun gegevens erop te wijzen dat een inhaalslag voor In eerder deze week al ingezet was. Dat is niet verrassend, want de voorkeur voor de status quo is vaak 7 tot 10 dagen voor een referendum het sterkst. Toevallig was dat precies het moment waarop de moord plaatsvond. 

Dus we kunnen een Jo Cox-effect niet geheel en al uitsluiten, maar het is zeer onwaarschijnlijk dat het de belangrijkste reden is voor het verloop in de peilingen. 

 

Matt Singh (Twitter) analyseert en verzamelt peilingen en is oprichter van de website Number Cruncher Politics. . Singh trok zomer 2015 de aandacht met zijn analyse, waarin hij correct voorspelde dat de peilers ernaast zaten en dat de Conservatieven zouden winnen in de parlementsverkiezingen van 2015. Singh heeft onder andere geschreven voor de Times, de New Statesman, Bloomberg View en de Huffington Post.