Het is een jaar geleden dat wereldwijd grote groepen mensen opstonden tegen racisme. Is er sindsdien iets veranderd? Victor en Daniel delen niet op alle vlakken dezelfde mening, "maar het is in elk geval bespreekbaar geworden."

Victor Bottenbley (61), acteur, cultureel ondernemer en beveiliger

Victor
Bron: EenVandaag
Victor Bottenbley: "Eindelijk is er een gesprek gaande"

"Vooral jonge mensen spreken zich meer uit over racisme, sinds de Black Lives Matter-beweging meer onder de aandacht is gekomen", zegt Victor. "Dat mensen beseffen dat erover praten nodig is, om fijn samen te kunnen leven, dat vind ik heel goed."

Zelf heeft Victor nooit een blad voor de mond genomen, als het over thema's als racisme of discriminatie gaat. Daarvoor vindt hij het te belangrijk. "Eindelijk is er een gesprek gaande onder een grotere groep mensen. Het kan niet meer worden weggewuifd."

Gesprek levert iets op

Of dat gesprek tot nu toe iets heeft opgeleverd? "Absoluut", zegt hij. "40 jaar geleden verhuisde ik vanuit Suriname naar Nederland. Ook toen was racisme een issue, maar het werd niet besproken in de media. Dat is nu wel anders."

Niet dat hij nooit meer iets vervelends meemaakt: "Laatst nog, werd ik er op Schiphol meerdere keren uitgeplukt door beveiligers, terwijl anderen gewoon mochten doorlopen. Of dat met mijn huidskleur te maken had, kan ik niet bewijzen, maar ik denk het wel."

'Waar komt u vandaan?'

Aan de andere kant merkt Victor dat witte mensen zich beter informeren. Vroeger kreeg ik heel direct de vraag: 'Waar komt u vandaan?'

Dat lijkt misschien onschuldig, maar betekende eigenlijk: u bent anders dan ik. Nu formuleren mensen hun vraag anders. 'Mag ik vragen waar u vandaan komt, is dat oké voor u?' zeggen ze nu. Voor mij is dat een groot verschil, het laat zien dat mensen weten dat de vraag gevoelig kan liggen."

Lees ook

Beleid

De volgende stap is wat Victor betreft dat er op beleidsniveau meer wordt nagedacht over institutioneel racisme en discriminatie. Hij vindt het idee voor een Nationaal coördinator discriminatie en racisme een mooie stap.

Ook in zijn eigen vakgebied moet nog het een en ander veranderen, vindt hij: "Laat mensen van kleur niet altijd de rol spelen van persoon met problemen. Denk aan een kind in armoede, dat kan net zo goed een wit kind zijn."

Polarisatie

Wat Victor jammer vindt, is dat de media altijd zoeken naar mensen die de meer extreme geluiden laten horen en die vervolgens tegenover elkaar zetten. "Dat zorgt voor polarisatie en daar ben ik tegen."

Maar, voegt hij eraan toe. "Ik kan me best voorstellen dat het veel mensen van kleur hoog zit dat er nog altijd sprake is van institutioneel racisme en discriminatie, en dat ze om die reden van zich willen laten horen."

Daniel van den Hooven (73), gepensioneerd

Daniel van den Hooven en zijn vrouw: "De discussie te gepolariseerd"
Bron: EenVandaag
Daniel en zijn vrouw: "De discussie te gepolariseerd"

Daniel is van mening dat het feit dat er nu meer aandacht is voor racisme in de media, mensen juist uit elkaar drijft. Het werkt polarisatie in de hand, vindt hij.

"Ik vind dat mensen van kleur soms overgevoelig reageren op een opmerking." Het laatste jaar gebeurt dat vaker naar zijn idee.

Pizzadoos

Hij verwijst naar jongeren die hun pizzadozen na het eten in het park laten liggen. "Het kan me niet schelen of je wit, bruin of zwart bent, ik zeg daar iets van als ik het zie gebeuren. Maar als een bruine of zwarte jongen vervolgens vindt dat ik hem discrimineer, dan ben ik het daar echt niet mee eens."

Hij maakt vaker van dit soort situaties mee, vertelt hij.

'Hartstikke verkeerd'

Daniel wil dat duidelijk is dat hij het 'hartstikke verkeerd' vindt wat er vorig jaar gebeurde met de Amerikaanse George Floyd, de directe aanleiding voor de Black Lives Matter-demonstraties.

En ook begrijpt hij inmiddels dat Zwarte Piet beledigend kan zijn voor mensen van kleur. Maar het gesprek zou anders gevoerd moeten worden, positiever, volgens hem.

Lees ook

Meer aandacht

De media kunnen hierin een rol spelen, zegt Daniel. "Door mensen aan het woord te laten die niet zo polariseren en geen agressieve taal gebruiken.

En als hij dan toch iets positiefs mag noemen: racisme en discriminatie worden inderdaad meer onder de aandacht gebracht. "Ik hoop dat de discussie in de toekomst wat soepeler zal verlopen."

Randstad versus regio

Zelf komt Daniel uit Etten-Leur in Noord-Brabant. Hij heeft het idee dat het er in gemeentes als die waar hij woont heel anders aan toegaat dan in de Randstad.

"In de grote steden lijkt er veel meer discussie te zijn en staan mensen tegenover elkaar, terwijl in de regio mensen over het algemeen vreedzaam met elkaar samenleven. Dat is in elk geval mijn ervaring."

Bekijk hier de interviews met Panelleden Victor en Daniel, de presentatie over de resultaten van het onderzoek onder het Opiniepanel en een reactie van onze studiogast.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.