De aantrekkingskracht van het kalifaat

Het leven in het IS-kalifaat is zwaar en traumatiserend, blijkt uit een rapport van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Ontsnappen kan bijna niet. Waarom heeft het kalifaat dan toch zo’n aantrekkingskracht op jongeren die willen vertrekken?

IS-propaganda schetst een idylle van het leven in het 'kalifaat', die niet strookt met de werkelijkheid. De AIVD laat zien dat de omstandigheden juist erbarmelijk zijn. De aantrekkingskracht van het kalifaat blijft door propaganda bestaan. Met deze publicatie wil de AIVD een tegenwicht bieden aan deze aantrekkingskracht, ook jongeren die twijfelen om zich aan te sluiten.

Dennis Honing radicaliseerde ooit zelf en was erg vatbaar voor propoganda van radicale groepen. Hij twijfelt of dergelijke informatie van de AVID wel gehoor gaat vinden bij jongeren. Mensen die willen vertrekken leven in een eigen wereld. Geradicaliseerde jongeren willen alleen maar horen wat ze willen horen en zullen dit zien als propaganda van het Westen tegen IS. Zo kom je in een Catch 22. De AIVD is hiermee de slechtste bron om dit over te brengen.

Omar Ramdan is radicaliseringsexpert en traint professionals die zich bezighouden met het onderwerp. Volgens hem kan een dergelijk rapport erg bruikbaar kan zijn. In veel gevallen zijn jongeren die willen vertrekken nog tegen te houden. Hij denkt dat het AIVD-rapport kan worden gebruikt als anti-reclame. Het boekje kan volgens hem helpen bij het ontkrachten van het romantische beeld van IS dat veel radicaliserende jongeren hebben. Als je bijvoorbeeld een docent bent en je komt in een discussie terug met een leerling. Dan heb je meer houvast. Hij raadt al zijn cliënten aan dit rapport te lezen.

In de studio reageert Daan Weggemans van het Centre for Terrorism and Counterterrorism in Den Haag. Met hem spreken we over het rapport. Kan het helpen om jongeren van de jihad af te houden? Of zijn daar andere middelen voor.