Bloemlezing: moeten we de Duitse militairen herdenken?

Vorig jaar ontstond veel commotie nadat bekend werd dat in het Achterhoekse Vorden plannen bestonden om ook de Duitsers te herdenken. Het EenVandaag Opiniepanel vroeg haar leden, in aanloop naar de Dodenherdenking op 4 mei, of Nederland ook de Duitse gesneuvelde militairen zou moeten herdenken. In de uitzending de uitslag van het onderzoek, hier vast een aantal van de vele reacties die binnenstroomden op de redactie.

Wat mij betreft wel. Het waren immers ook maar jongens die hier naar toe gestuurd werden, na eerst zwaar geïndoctrineerd te zijn. Wel vind ik dat er een uitzondering voor echte SS-ers gemaakt moet worden, die hadden er zelf voor gekozen. maar gewone soldaten mogen wat mij betreft herdacht worden. Ook zij zijn immers slachtoffer van het Nazi-bewind.

4 mei is expliciet de herdenking van de Nederlandse slachtoffers en dat moet zo blijven. Ik ken ook gevallen van goede Duitse soldaten, er waren helden bij die ook hun leven voor ons gegeven hebben, en dat leerde ik mijn leerlingen altijd. Maar toch niet samen herdenken, op een andere datum geen enkel bezwaar. Ik was kind in de oorlog, maar heb veel dingen heel bewust meegemaakt.

'Stilstaan bij' is iets anders dan herdenken. ik wil wel stilstaan bij duitsers die omgekomen zijn in de 2de wereldoorlog. maar een herdenking vind ik te ver gaan. ik herdenk mijn oom die verraden is in '44 en omgekomen in '45. dat gaat niet samen in mijn beleving.

Niet alle Duitse soldaten waren oorlogsmisdadigers, integendeel. Het waren vaak 20 jarige jongens die het leger in moesten. Ik ben op zichzelf wel verdraagzaam, maar vind niet dat Duitse soldaten herdacht moeten worden. Er zijn nog te veel Nederlanders in leven die geleden hebben onder de oorlog.

4 mei staat in het teken van diegene die zich hebben ingezet voor ons volk en vaderland, hier in Nederland en in de overzeese gebieden. De Duitse soldaten vallen hier niet onder. Ik zou er niets tegen hebben overigens, wanneer we een Europese dodenherdenking of iets hebben om ook deze slachtoffers te gedenken. Ik geloof namelijk dat niemand met een geweer in de handen geboren wordt.

Verzoening is goed, maar niet op het moment dat we de dood van de vele joden en verzetstrijders herdenken. Er zijn mensen die de ervaring hebben met familieleden die door de Duitsers zijn omgebracht. Het is in die gevallen ongepast om dan ook de Duitse soldaten te herdenken. Verzoening moet op een ander moment en een andere manier plaatsvinden.

Aan beide zijden zijn veel en onschuldige slachtoffers gevallen. Het is een kwestie van goed fatsoen om dus beide zijden te herdenken.

Als alle Nederlandse nabestaanden van slechtoffers uit WOII zijn overleden vind ik het prima. Zolang die mensen nog leven kan je het ze niet aandoen de Duitsers ook te herdenken.

Dat er ook Duitse gevallenen herdacht zouden moeten worden is een raar misverstand van een latere generatie. Ik heb zelf ook de oorlog niet meegemaakt maar besef wel wat de Duitse bezetter hier heeft aangericht. Dat er nu goede banden zijn met Duitsland is zoveel decennia later heel goed. Maar de Duitsers van toen waren de vijand en vaak wrede onderdrukkers.

Dat er ook Duitse slachtoffers zijn gevallen is niet meer dan logisch. Er zaten echter heel veel pure criminelen (SS ers) tussen, die een herdenking niet verdienen. Nu niet en nooit niet. Een gedeeltelijke herdenking van de ene groep daders wel en de andere niet is onmogelijk. Daarom: geen herdenking van de Duitse slachtoffers.

Dat is toch de grootste onzin die er bestaat. Stilstaan bij de gedode soldaten die ons toen naar het leven stonden en die massaal op Jodenjacht waren in Nederland. Duitse soldaten waren de vijand, die ga je toch niet eren? Ik zou me dan NSB'er of moffenhoer voelen als ik die zou moeten gaan "eren". Die hebben een eigen land waar ze herdacht kunnen worden.

Als we doden herdenken én we willen niet dat het nóg een keer gebeurt doen we er goed aan te stoppen met te denken in termen van dader slachtoffer, maar met elkaar in gesprek te zijn over de impact van wat er is gebeurd en vandaag de dag nog steeds gebeurt, namelijk mensen doden en oorlog voeren.

Dat moet iedereen voor zichzelf beslissen. Zelf herdenk ik alleen geallieerden, maar als iemand ook Duitse gevallenen wil herdenken, moet hij/zij dat zelf beslissen. In mijn optiek is 4 mei primair voor de geallieerde en ALLE - ook die in Nederlands Indië, Korea et cetera - Nederlandse gevallenen.

Als de laatsten van de generatie die de oorlog hebben meegemaakt er niet meer zijn kan men langzamerhand overgaan tot verzoening.

De (vaak nog heel jonge) Duitse soldaten hadden geen keus en moesten de oorlog in. Ook deze jonge mensen, die omkwamen, hadden een vader en moeder en wellicht ook broers en zussen.

Zelf ben ik in de oorlog geboren maar mijn ouders, die ook geleden hebben onder het Duitse bewind, zouden dit gezamenlijk herdenken toejuichen.

4 mei is niet slechts een herdenking, ook een waarschuwing voor de verschrikkingen van een oorlog. Die waarschuwing wordt er sterker door als we alle slachtoffers herdenken, en niet slechts diegenen die (toevallig?) aan de juiste kant stonden. En eigenlijk waren ook zij slachtoffer - slachtoffer van een regime dat een oorlog als de juiste wijze zag om zijn internationale gelijk te krijgen.

Mijn opa heeft lang ondergedoken gezeten voor de Duitsers uit respect voor hem en vele anderen die de oorlog meegemaakt hebben vind ik het zeer ongepast om er de daders ook bij te gaan herdenken.

Dit heeft niets met verzoening te maken. Maar met gebrek aan respect voor alle slachtoffers van die oorlog.

Op 4 mei gedenk ik de Nederlandse gevallenen, daar horen de voormalige Duitse bezetters persé niét bij. Ik vind de gedachte alleen al schandalig, infaam en onterend. Ik vind het een slag in het gezicht van de slachtoffers en nabestaanden. Zulks te gedenken doet voorkomen alsof we samen wat ruzei hebben gehad en het nu weer goedmaken. Stilstaan bij de Duitse gesneuvelde soldaten is een slecht idee.

4 mei is langzaamaan de dag geworden dat we stilstaan bij al het oorlogsgeweld en alle slachtoffers die door oorlogsgeweld gevallen zijn Wij moeten jongeren meegeven dat we nog steeds zorgen moeten over oorlog en alle slachtoffers.