De Rotterdamse scheepshelling de Koningspoort is 'een werkend museum, een dorpsplein en een kenniscentrum'. Toeristen komen er massaal op af. Toch is de historische dwarshelling-werf in de Oude Haven in een doodsstrijd verwikkeld.

"De Koningspoort heeft de afgelopen jaren net genoeg gekregen om niet dood te gaan, maar net te weinig om te overleven", zegt Chris van der Meulen. Hij is een van de vier vrijwilligers die de werf voor historische binnenvaartschepen midden in Rotterdam draaiende houdt.

"Na 30 jaar is alles versleten en moet er opnieuw nagedacht worden over hoe we onze taken het beste kunnen uitvoeren. We willen dat de stad voor de Koningspoort kiest."

Grootste verzameling erfgoedschepen ter wereld

Op een oppervlak van 21 hectare liggen 180 binnenvaartschepen die zijn gebouwd tussen 1880 en 1940. Het gebied strekt zich uit van Delfshaven in het westen tot het Haringvliet in het oosten. Havenmeester Rein Schuddeboom is ervan overtuigd dat dit gebied een van de grote toeristische trekpleisters in Rotterdam is. "Hier zie je wat de stad groot heeft gemaakt, dit zijn de havens die bestaan sinds de 16e eeuw."

De werf is van levensbelang voor het onderhoud van de antieke schepen, weet Schuddeboom. "En daarnaast is het een leerwerkplek voor studenten hout- en ijzerbewerking. Wanneer we deze werf sluiten lopen we het risico dat de oude schepen ook vertrekken."

Kenniscentrum voor oude technieken

Het belang van de haven staat wat hem betreft als een paal boven water: "In de afgelopen decennia hebben we naam gemaakt als kenniscentrum voor oude technieken zoals smeden en klinken. We delen deze kennis steeds meer."

De werf werd ooit ontworpen in Groningen, maar in 1983 verkocht aan Het Havenmuseum in Rotterdam. Het werd een grote trekpleister, maar sinds het Maritiem Museum, dat in 2015 fuseerde met het Havenmuseum, door stijgende kosten de handen van het project aftrok, is de scheepshelling in nood.

Groot onderhoud

Volgens Chris van der Meulen is een bedrag nodig tussen de tweehonderdduizend en een miljoen euro om groot onderhoud te plegen op de werf. De kraan is verzakt, de kades hebben nieuwe fundering nodig. Daarvoor moet de gemeente opdraaien.

"Wij willen geen bedelaar zijn", aldus Chris van der Meulen. "De gemeente Rotterdam moet een keuze maken. Vinden ze een werf belangrijk of niet. Dit kan niet langer van vrijwilligers afhankelijk zijn."

Scheepswerf Koningspoort
Bron: EenVandaag
Scheepswerf Koningspoort, Rotterdam

Structurele oplossing

Wethouder Said Kasmi (D66) van Cultuur zegt de Koningspoort een warm hart toe te dragen. "Daarom hebben we besloten de werf ook de komende anderhalf jaar financieel te ondersteunen." Hij erkent dat dat nog geen structurele oplossing is, maar de stad kiest ervoor op zoek te gaan naar marktpartijen die zich voor langere tijd aan de werf willen verbinden.

Wat hem betreft moet de structurele oplossing van commerciële partijen komen, en niet alleen vanuit de gemeente. Kasmi noemt het Rotterdams Havenbedrijf als een van de gegadigden om de werf overeind te houden.

Bekijk hier de TV-reportage over de Koningspoort.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.