Pleidooi voor ruimere uitkering arbeidsongeschiktheid: 'De WIA is erg streng geworden'

Steeds meer oudere werknemers krijgen een WIA-uitkering wegens langdurige ziekte. Dat meldt het UWV. De stijging die nu te zien is, doet denken aan de enorme stijging van het aantal mensen dat in de jaren negentig een beroep deed op de WAO.

"Als men de statistieken van arbeidsongeschiktheid in ons land bestudeert, moet men erkennen dat ons land ziek is." Dat zei toenmalig premier Ruud Lubbers in 1990 over het onderwerp. Zijn woorden werden beroemd.

"Het aantal arbeidsongeschikten was hard op weg naar 1 miljoen", vertelt hoogleraar Arbeidsverhoudingen Paul de Beer over die tijd. De Beer, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, noemt het begrijpelijk dat Lubbers het zo zei. "Eigenlijk werd in de jaren tachtig de WAO gebruikt als een royale afvloeiingsregeling, met name in de industrie waar ingrijpend gereorganiseerd werd en veel banen verloren gingen."

WAO vervangen door de WIA

Na een aantal jaren werd de regeling ingeperkt en werd de WAO vervangen door de WIA. "Daar kom je alleen nog maar in als je langdurig  ziek bent. Het is veel strenger geworden. Dat heeft effect gehad, de instroom is enorm teruggelopen. Daardoor kunnen nu mensen die medische klachten hebben en het niet vol kunnen houden, geen beroep doen op de WIA."

Onwenselijk, vindt De Beer. "Ik denk dat er reden is om voor mensen met een zwaar beroep die niet tot hun 67ste kunnen doorwerken wat soepeler te zijn. De eisen waaraan iemand moet voldoen om een uitkering te krijgen waren in het verleden te soepel, maar nu zijn we wel heel erg streng." Hij denkt aan een regeling voor mensen die een jaar of drie voor hun pensioendatum zitten, en waar echt iets mee aan de hand is. De Beer is niet voor een terugkeer van de VUT-regeling, die het mogelijk maakte dat iedereen op z’n 60ste met pre-pensioen ging. Die regeling is ook afgeschaft vanwege de kosten. "Ik heb een beperkte groep ouderen op het oog, zodat het ook betaalbaar blijft."