Marieke van Harten gaat in een laatste wanhoopspoging de sleutel van haar huis inleveren bij de bank. Het water staat haar en haar gezin aan de lippen, nu ze al een paar maanden de hypotheeklasten niet meer kan opbrengen. Hoewel er een koper is voor het huis houdt de bank dit tegen, omdat die het bod te laag vinden en meer geld willen voor het huis.

Van Harten vindt dat de bank dan zelf maar een oplossing moet vinden.

Volgens econoom Marcel Canoy is deze poging een symptoom van de tijd. Banken vindt hij stroperig en niet efficiënt in de afhandeling van schulden. Hij pleit ervoor dat we meer begrip krijgen voor mensen met een restschuld en in sommige gevallen zelfs een deel van de schuld moeten kwijtschelden. 'Als we echt de economie weer willen laten draaien, moeten we eerst af van deze gigantische schuldenberg', stelt Canoy.

Marieke is niet de enige die worstelt met de financiën van haar huis: naar schatting staat van 1,3 miljoen huishoudens het huis onder water. Sinds 2010 is het aantal mensen met een betalingsachterstand op hun hypotheek verdubbeld.

In hoeverre is dit probleem een rem op onze economie en hoe komen we dan van die schulden af? EenVandaag spreekt met econoom Marcel Canoy, de Nederlandse Vereniging van Banken en volgt Marieke van Harten naar de bank.

Reactie van Rabobank:

Het is in het belang van klant en bank om er voor te zorgen dat de eventuele restschuld zo klein mogelijk is. Dat proberen we ook te bewerkstelligen.

Er zijn ook klanten van de Rabobank waar restschulden aan de orde zijn. Ongeveer 15% van de klanten heeft een schuld die hoger is dan de waarde van de woning. Dit ligt onder het landelijk gemiddelde. Als de klant zijn maandelijkse lasten kan voldoen en niet gaat verhuizen is dat geen probleem.

De Rabobank wil betalingsproblemen voor hypotheekklanten zo veel mogelijk voorkomen. Dit is in het belang van de klant en in het belang van de bank. Dat begint bij een zorgvuldige afweging en advisering bij de verstrekking en een goed beheer daarna. Op 30 juni 2013 had 0,56% van de ruim 1,2 miljoen hypotheekklanten van de Rabobank Groep een betalingsachterstand van 90 dagen of langer. In de meeste gevallen komen de klant en de bank gezamenlijk tot een oplossing en kan de klant gewoon in zijn huis blijven wonen. De Rabobank heeft bij een betalingsachterstand de beschikking over een aantal hulpmiddelen. Hierbij moet gedacht worden aan het treffen van een betalingsregeling, het tijdelijk opschorten van de premie voor de spaarverzekering, het stopzetten van de aflossing voor een bepaalde periode of het inzetten van een budgetcoach. Voor 0,23% van de hypotheekklanten is herstel niet meer mogelijk en wordt overgegaan tot onderhandse of openbare verkoop van de woning. Bij voorkeur geschiedt dit in samenwerking met de klant via een onderhandse verkoop. Van belang, voor zowel klant als bank, is dat dit tegen een goede prijs gebeurt. Hierover maakt de bank met de klant een afspraak, rekening houdend met de marktprijzen en het moment van verkoop, en de mogelijke restschuld. Het veilen van de woning gebeurt zeer beperkt, het eerste halfjaar van 2013 is in 134 situaties overgegaan tot een openbare verkoop.

De Rabobank heeft een restschuldregeling. Bij deze regeling kunnen klanten met een restschuld uit verkoop van de woning tegen gunstige voorwaarden de restschuld terugbetalen. Hierbij wordt rekening gehouden met het opgebouwde eigen vermogen van de klant en wat hij kan betalen. Dit bepalen we op basis van  de Nibud normen. Zijn de mogelijke lasten uit de restschuld hoger dan de klant kan betalen dan is er sprake van een problematische restschuld. Hier wordt dan individueel, met de klant  bepaald welke mogelijkheden er nog zijn. De afspraken hiervoor zijn klantspecifiek. Dit blijft uiteraard gericht op betaling van de schuld, maar er wordt zo veel mogelijk rekening houdend met de situatie en mogelijkheden van de klant.

Voor wat betreft het inleveren van de sleutel kunnen we het volgende aangeven. In de Nederlandse werkwijze rondom woningbezit en hypotheekverstrekking is de woning persoonlijk eigendom, ook de lening die de klant aangaat is aan de persoon gebonden. Deze situatie verandert niet door het inleveren van de sleutels. De woning blijft van de klant, evenals de verantwoordelijkheid voor het aflossen van de lening.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.