Morgen spreken de Europese regeringsleiders over de mogelijkheid van een deal met Libië om de migratie vanuit dat land naar Italië in te dammen. Malta is sinds 1 januari voorzitter van de Europese Unie, en premier Joseph Muscat heeft al bij verschillende gelegenheden duidelijk gemaakt dat hij graag een soort Turkijedeal zou willen sluiten met Libië. 

In die EU-Turkije deal beloofde Turkije de overstekende migranten te stoppen, in ruil voor geld voor opvang en visumvrij reizen voor de Turken. Het probleem: Turkije is een functionerende staat terwijl Libië op het randje van burgeroorlog balanceert. Het land heeft momenteel drie regeringen die met elkaar strijden om de macht. Is zo’n deal sluiten met Libië uberhaupt mogelijk? Al na het sluiten van de deal met Turkije, werd gewezen naar Libië, maar werd zo’n afspraak onhaalbaar geacht gezien de instabiele politieke situatie. De Europese Commissie lijkt dan ook nog niet zo ver te willen gaan.

'Europa ziet enorme crisis tegemoet'

Vorige week presenteerde de commissie een voorstel waar morgen over gesproken zal worden. Daarin wordt gesproken over het verder versterken van de Libische kustwacht (de relatief zwakke kustwacht wordt al getraind door Europese landen), het verbeteren van de opvang in Libië en ook het verbeteren van de grenscontroles aan de zuidgrens van Libië. Over het terugsturen van in Italie aangekomen migranten rept de commissie niet. Of de Europese regeringsleiders dit voorstel ver genoeg vinden gaan is de vraag. De Maltese premier Muscat waarschuwde dat als er niet snel actie wordt ondernomen Europa “een enorme migratiecrisis tegemoet zal zien.”

De Turkijedeal en de gesloten grenzen op de Balkan zorgde ervoor dat het aantal asielzoekers dat Griekenland bereikte enorm afnam. Terwijl er in Italië in 2016 180.000 migranten aan land kwamen. 30.000 meer dan in 2015. Met 5000 verdronk een recordaantal mensen tijdens de oversteek. 

EenVandaag sprak met Anna Knoll, Hoofd Migratie bij EU denktank ECDPM (European Centre for Development Policy Management). Knoll wijst er op dat het riskant is om als EU in een lopend conflict al deals te gaan sluiten met een van de regeringen. Daarnaast moeten de Europese regeringsleiders volgens haar ook nadenken over de gevolgen als het lukt om de mensensmokkel te stoppen. Veel Libiërs zullen dan hun inkomen verliezen, en volgens Knoll kan dat ervoor zorgen dat de Libische milities of radicaal islamitische groeperingen aan aantrekkingskracht kunnen winnen.

Migranten geëxecuteerd

Daarnaast spreken we met VVD-Europarlementariër Hans van Baalen. Hij is voorstander van het maken van afspraken over migratie met Libië. En we interviewen Libië-correspondente Nancy Porsia. Zij heeft de detentiecentra voor migranten vaak van binnen gezien en weet dat migranten dagelijks rapporteren over mishandeling en afpersing. In een rapport van het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken waarover Welt am Sontag zondag publiceerde wordt zelfs gerapporteerd dat in een migrantenkamp 5 migranten per week worden geëxecuteerd om ruimte vrij te maken. Volgens Porsia zijn de Libische overheid, milities en mensensmokkelaars allemaal met elkaar verbonden door corruptie. 

Nancy Porsia maakte eerder deze reportage waarin ze een mensensmokkelaar interviewt voor EenVandaag:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.