In 2013 is het honderd jaar geleden dat Jacob Merkelbach zijn luxe portretstudio begon in het prestigieuze gebouw van Hirsch & Co aan het Leidseplein. Het unieke archief bestaande uit 40.000 portretten is broodnodig toe aan conservering en digitalisering. 

Om hier geld voor te genereren start het Stadsarchief Amsterdam op 4 april een reddingsactie om zo de bijzondere collectie glasplaten van Jacob en Mies Merkelbach voor de toekomst te behouden en bij een breed publiek bekend te maken. Tevens is de actie Red een portret een zoektocht naar de verloren identiteit van duizenden onbekende gezichten. Wie een portret herkent kan op de website het verhaal achter de foto vertellen zo blijft de geschiedenis voortleven. Wie zelf nog een door Merkelbach gemaakt portret van een voorouder heeft, kan dat uploaden. 

Studio Merkelbach was zeer succesvol. Uit heel Nederland kwamen de klanten: artiesten, politici en andere bekende Nederlanders, maar ook ‘gewone’ Amsterdammers die een foto wilden als aandenken voor familie en vrienden. Mata Hari, Toon Hermans, mevrouw Van Aalst van de Overtoom, de hond van de heer Zeeman uit de De Lairessestraat – allemaal lieten ze zich door Merkelbach vereeuwigen. 

Na de dood van Jacob Merkelbach in 1942 zette zijn dochter Mies de studio voort. Maar de concurrentie werd heviger en veel gespecialiseerde portretstudio’s legden het af tegen de opkomende doe-het-zelf-fotografie. In 1969 moest het atelier zijn deuren sluiten. Mies Merkelbach schonk tienduizenden negatieven aan het Stadsarchief Amsterdam. Vele tonnen glas, die wegens ruimtegebrek provisorisch werden opgeslagen. Helaas gingen in de jaren zeventig veel glasplaten door vochtschade verloren. 40.000 glasnegatieven werden gered, opnieuw verpakt en veilig 

In EenVandaag een portret van deze bijzondere fotostudio en een zoektocht naar de mensen op de portretten.

Lees ook