Arbeidsgehandicapten aan het werk krijgen in een normaal bedrijf. Hier moest de Participatiewet in 2015 onder andere voor zorgen. Wat blijkt? Het omgekeerde is het geval. Omdat veel verstandelijk beperkten niet fulltime kunnen werken, krijgen zij een lager inkomen dan als zij zich volledig zouden afkeuren. Dat bedrag wordt niet aangevuld, waardoor werken onaantrekkelijk wordt.

Joris Hannema is 21 jaar en verstandelijk beperkt. Dit uit zich in grote moeite met lezen, schrijven en rekenen. Hoewel hij niet fulltime kan werken, werkt hij 25 uur met veel plezier in een winkel. "Ik maak schoon, vul de schappen aan en doe ook klusjes in het horeca gedeelte van de winkel", vertelt hij. Joris krijgt het minimumloon voor iemand van 21. Prima, denk je dan. Toch zit hier een weeffout in de wet. De Participatiewet gaat ervan uit dat Joris fulltime kan werken. Door zijn beperking kan Joris dit niet en is zijn inkomen lager dan mensen die afgekeurd zijn en niet werken.

De moeder van Joris maakt zich zorgen

De moeder van Joris, Marjolein van Weegen maakt zich zorgen: "Hij zal met het minimumloon nooit zoveel verdienen dat hij zelfstandig kan gaan wonen. Hierdoor is hij altijd afhankelijk van ons, vooral financieel." Doordat Joris niet fulltime werkt ontvangt hij niet het maximale minimumloon, maar slechts een deel hiervan. In de oude Wajong kreeg hij meer zonder te werken. "Stel dat ik hem nu laat afkeuren, krijgt hij driehonderd euro meer", zegt zijn moeder. 

Een grote brij van regels

Ook de werkgevers hebben moeite met de huidige vorm van de Participatiewet. Veel werkgevers willen wel werken met mensen met een beperkingen, maar lopen tegen de enorme regeldruk aan. Raymond Diemer is oprichter van de Nationale Talentenbank, waarmee hij werkgevers met arbeidsgehandicapten in contact probeert te brengen. “Voor veel werkgevers is de wet een te grote brij aan regelgeving. Als je als ondernemer in meerdere gemeentes tegelijk werkt is het lastig om een lijn te trekken omdat elke gemeente de wet anders toepast. Door de enorme hoeveelheid regels denken veel ondernemers: ‘Laat maar’."

‘Er gaan weinig deuren open door de Participatiewet’

Directeur Illya van Soffer van leder(in), de overkoepelende organisaite voor mensen met een beperking, legt uit dat er veel meer mensen zijn die hetzelfde probleem hebben als Joris. "Wij zien een groep van 12.000 mensen. Arbeidsbeperkten die niet boven het wettelijk minimumloon verdienen en waarbij de werkgever gebruik maakt van loonkostensubisdie", zegt de directeur. Illya is niet te spreken over de participatiewet. "De bedoeling van de wet was om mensen met een beperking zoveel mogelijk aan het werk te krijgen in reguliere bedrijven en hun inkomen te geven." Beide bedoelingen zijn volgens de directeur van Iederin geen realiteit geworden.

Tijdelijke contracten

Twee jaar heeft Joris nu gewerkt in de winkel. Na twee jaar is de regel dat hij een vast contract zou moeten krijgen. Nu is het spannend. "Over twee maanden horen we of hij mag blijven, zo niet dan komt hij thuis te zitten", zegt zijn moeder Marjolein. Ze snapt de werkgever ook. "Er is weinig duidelijkheid en het is voor de werkgever onzeker of hij nog een subsidie voor Joris krijgt in de toekomst. Een kleine winkel kan dit risico niet nemen", zegt Marjolein. Als Joris geen vast contract krijgt komt hij thuis te zitten en moet hij solliciteren. Iets wat hij erg lastig vind. "Dan moet ik weer helemaal opnieuw beginnen en ik heb het net zo leuk hier.” 

reactie

Staatssecretaris Tamara van Ark reageert op het nieuws:

“Ik vind het ontzettend belangrijk dat arbeidsgehandicapten het ook in de portemonnee voelen als ze werken. Daarom ben ik met gemeenten en werkgevers bezig om werken lonender te maken en de regels eenvoudiger. Volgende maand presenteer ik dit plan.” 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.