De snelle hap alleen van deze tijd? Dit gemaksvoedsel aten we vroeger

Ruim 20 procent van de huishoudens eet tegenwoordig eens per week een afhaal-, bezorg- of kant-en-klaarmaaltijd, blijkt uit onderzoek onder leden van het Opiniepanel. Ook vroeger sloeg Nederland koken weleens over. Zeven gemaksmaaltijden op een rij.

Nasi en spaghetti uit blik

Voor de Tweede Wereldoorlog was voedsel uit blik onbetaalbaar voor de gemiddelde Nederlander. Alleen het leger, ziekenhuizen en rijkelui konden zich een conservenmaal veroorloven. Dankzij de oorlog werd de productie van blikvoedsel verder ontwikkeld en opgeschroefd en daalden de prijs. Toch sloegen gemaksmaaltijden niet gelijk aan. Van huisvrouwen werd destijds verwacht om met zorg te koken, wassen en boenen. Kant-en-klaarmaaltijden hoorden daar niet bij.

Het imago van gemaksmaaltijden verbeterde mede door recepten van ver. Immigranten uit Nederlands-Indië brachten recepten mee naar Nederland, en ook de Italiaanse keuken vestigt zich geleidelijk. Fabrikanten als Conimex en Koenvisser sprongen in op die trend. Gevolg: de Nederlandse consument toverde in een handomdraai een portie spaghetti, nasi of bami op tafel.

Duyvis Braadpandiner

In de jaren 60 en 70 raakten Nederland in de ban van exotisch eten. Omdat buitenlandse gerechten nieuw waren, kreeg de thuiskok een hulp van het Duyvis Braadpandiner. Met de Chinese, Italiaanse en Indische pakketten vol zakjes toverde je in een mum van tijd een nieuwerwetse maaltijd op tafel. Voor de liefhebber die toch binnen de landsgrenzen wilde blijven waren gelukkig ook de variaties 'Oud-Hollands' en 'Brabants' verkrijgbaar.

Instant desserts

Dé manier om de maaltijd af te sluiten was een instant dessert van Saroma of Bourbon. In vele soorten en smaken lagen ze in de schappen van chocolade tot aardbei en van bitterkoekjes tot karamel. Het recept was simpel: melk of water toevoegen, heel even wachten en klaar. Ook de jellypudding van Trixy toverde een brede glimlach op menig kindergezicht, en zal nu nog veel herinneringen oproepen.

TV-diner

Bord op schoot en voor de buis. Met het tv-diner werd het je in de jaren 70 extreem makkelijk gemaakt. De diepvriesmaaltijd met vakjes waaide over uit de Verenigde Staten. Even in de oven en je avond voor de buis kon beginnen. Maar of je maaltijd er in het echt net zo smakelijk uitzag als in de advertentie...

Bron: Libelle/Iglo (via www.voedselgeschiedenis.nl)

Diepvriespizza

"Pizzabodem vaak karton." Deze legendarische woorden uit de pizzareclame van Iglo Pizza Crossa klonken in de jaren 80 in de huiskamers. De kant-en-klare diepvriespizza veroverde in een mum van tijd de harten en ovens van de Nederlandse gemaksmens. In 2010 werd het er vanwege dalende verkoopcijfers een punt gezet achter de Crossa, maar de diepvriespizza is inmiddels natuurlijk niet meer weg te denken.

Groenten uit blik

De begrippen makkelijk en snel bleven aan imago winnen. Werken deed je tot laat, dus uitgebreid koken zat er niet meer in. Door het groeiende aantal eenpersoonshuishoudens waren de kleine blikjes groenten een groot succes. Kort opwarmen en de groenten konden op je bord. Ook de blikopener was niet meer nodig door de intrede van het lipje op het conservenblik.

Magnetronmaaltijden

Voor huidige generaties is de magnetron niet meer weg te denken, maar pas begin jaren 90 vond het apparaat zijn weg naar de consumentenkeuken. Tegenwoordig staan er tussen de 3 en 4 miljoen in Nederlandse huizen, maar in 1987 had nog maar 2 procent van de huishoudens een magnetron. Al gauw werden het apparaat en de snelle maaltijden omarmd door de Nederlandse thuischef. Kun je het nog foutloos achter elkaar uitspreken: Mag ik Maggi magnetron menu van u?

Meer weten over dit onderwerp? Promovendus Jon Verriet deed onderzoek naar de geschiedenis van gemaksvoeding.