'Schrik zat er goed in': Osman en Oumaima zorgden als buurtwerkers voor hun wijk na steekpartij bij de Dam
Uit het niets stak de Oekraïner Roman D. eind maart in Amsterdam vijf mensen neer. Wonder boven wonder overleefde iedereen de aanval. Gebiedsmakelaars Oumaima en Osman begeleidden vanuit de gemeente de buurt die plots wereldnieuws werd.
Osman Demirci was net vertrokken uit de buurt toen hij hoorde over de steekpartij. "Het eerste wat ik heb gedaan is terugkomen om te kijken of ik wat kon doen", vertelt hij. "Je allereerste vraag is: hoe gaat het? Hoe leeft het in de buurt? Is er behoefte aan nazorg?"
Oase van rust
De smalle straat en de omgeving waren afgezet met linten, de Dam ontruimd en er was een traumahelikopter geland. "Dat maakte toch wel dat het een bijzondere en impactvolle gebeurtenis was", vertelt hij. Osman werkt samen met Oumaima Taji namens de gemeente Amsterdam als gebiedsmakelaars in het centrum. Ze zijn de verbindende schakel tussen buurt, bewoners en ondernemers en het stadsbestuur.
Ze kennen de omgeving en de mensen die er wonen goed. De Sint Nicolaasstraat, een smal straatje in de buurt van de Dam waar Roman D. stekend doorheen rende, noemen ze een 'oase van rust' midden in het toeristisch centrum. Een hechte buurt, een plek waar ook mensen met gezinnen wonen. "Die leven hier gewoon hun dagelijks leven."
Vijf keer poging moord of doodslag
De Oekraïener Roman D. stak in maart in en rond de Sint Nicolaasstraat op verschillende plekken vijf mensen neer. Hij werd gestopt door een Britse toerist die een burgerarrest uitvoerde. Justitie gaat ervan uit dat Roman D. zijn slachtoffers willekeurig heeft gekozen. Zij verdenken hem van vijf keer poging tot moord of doodslag met een terroristisch oogmerk. Uit onderzoek van De Volkskrant en Nieuwsuur bleek dat hij onlangs nog in het Oekraïense leger had gediend.
Zijn slachtoffers waren een 19 jarige Amsterdamse vrouw, twee Amerikanen (67 jaar en 69 jaar), een Poolse man (26) en een Belgische vrouw (73). Ze overleefden allemaal. Hoewel gezegd werd dat alle slachtoffers uit het ziekenhuis waren, zat een van de slachtoffers nog tot 20 juni in een revalidatiekliniek. De vraag is of ze volledig zal herstellen, ze liep een partiële dwarslaesie op.
'Vanzelfsprekende dingen lukken niet meer'
"Ik werd op 3 april vanuit het AMC in Amsterdam met een gedeeltelijke dwarslaesie overgebracht naar de revalidatiekliniek", vertelt het slachtoffer uit België hierover aan EenVandaag. Daar werkte ze tot eind juni 'keihard' aan haar revalidatie. "Ik kan ondertussen kleine afstanden afleggen met een rollator. Voor grotere afstanden ben ik rolstoelgebonden."
De vrouw revalideert nu 4 dagen per week. "Het blijft, ondanks al mijn inspanningen, een grote vraag of ik ooit zonder hulpmiddelen zal kunnen lopen, fietsen, autorijden, het huishouden doen. Kortom, mijn dagelijks leven weer oppakken zoals het vroeger was." Ze zegt regelmatig gefrustreerd en kwaad te zijn. "Omdat vele dingen in het leven, die vroeger zo vanzelfsprekend leken, nu niet meer lukken." Het is niet duidelijk hoe het met de andere slachtoffers gaat.
'De schrik zat er goed in'
Het 19-jarige slachtoffer woont in de Sint Nicolaasstraat. Het maakte dat de schok extra hard binnen kwam, merkten de gebiedsmakelaars. "Een jong, energiek, persoon die dan door zoiets wordt getroffen, dat is heel naar," zegt Oumaima. Het maakte het extra erg voor de buurt. Nog diezelfde avond organiseerden Osman en Oumaima een napraatmoment voor de buurt. "De schrik zat er goed in, in de buurt."
De dag erna gingen de gebiedsmakelaars al vroeg met de politie de wijk in. "We hebben gesproken met verschillende ondernemers, ook die het hebben zien gebeuren", vertellen ze. "We hebben flyers uitgedeeld van slachtofferhulp." Ook stonden ze op de Dam met een nazorgbus met hulpverleners. Vanuit de buurt leefden er veel vragen, weten de twee. "Wat doet het voor onze veiligheid? Wat doet het voor de leefbaarheid?"
Betrokkenheid
In de middag organiseerden ze een bijeenkomst waar ook burgemeester Femke Halsema bij aanwezig was. "Er leefde toch wel het gevoel van, we willen erover praten. Daarbij was ook onze stadsdeelvoorzitter aanwezig en als gebiedsmakelaar heb je contact met de buurt, met ondernemers, bewoners, straatmanagers."
Ze bleven ook daarna betrokken en beschikbaar voor de buurt. "Het kan zijn dat als er zoiets gebeurt, dat het op dat moment nog niet bezinkt, maar later wel. En als dan opeens de klap echt binnenkomt, dan zijn wij er ook."
Luisterend Oor
Osman en Oumaima bieden de buurt tot vandaag een luisterend oor. "Sommige vragen kun je niet beantwoorden omdat je daar de antwoorden ook niet op hebt", vertellen ze. "Maar je kan ze wel verwijzen naar personen die wel wat kunnen zeggen."
Bewoners en ondernemers kunnen altijd bellen, appen, mailen of wat dan ook, benadrukken Osman en Oumaima. "En we kunnen ook samen met ze kijken van wat ze nodig hebben, wat is je gevoel, wat kunnen wij voor je betekenen?"